We zijn afgelopen week begonnen met het selecteren op andere hokken, zoals we dit al zoveel jaren gedaan hebben. Maandag was ik in Noord-Brabant en dinsdag in Zuid-Holland en op beide adressen heb ik een 100 duiven gekeurd en dat is meer dan genoeg om goed gefocust te kunnen blijven. Ik ben dan ook helemaal afgebrand als ik naar huis toe rijd.

We hebben verleden jaar dan ook besloten om te stoppen met het selecteren bij nieuwe liefhebbers. Voor vrienden en mensen waar ik al jaren kom maak ik nog een uitzondering maar ook dat ga ik afbouwen. Het gaat uiteindelijk steeds ten koste van mijn eigen duiven. De energie en tijd die ik steek in andermans duiven steek ik dan helaas niet in mijn eigen duiven.

Ik vind selecteren een serieuze zaak en dan hebben alle duiven die ik keur voldoende aandacht nodig om te kunnen besluiten over hun leven of dood. Met slechte duiven ben ik binnen 3 seconden klaar, met top duiven vaak nog iets sneller, maar het gros hangt daar ergens tussen in en die vragen om meer aandacht. Als je die middenmoot niet voldoende aandacht geeft ga je als keurder regelmatig absoluut de fout in. Vandaar dat ik met 100 duiven aan mijn limiet zit en ik niet geloof dat je er meer serieus kan keuren op een dag.

We zijn de rest van de week hier thuis aan het selecteren geweest en hebben de toekomstige vliegduiven nu bij elkaar in 2 hokken zitten. Alles heerlijk bij elkaar op zitjes en die kunnen nu vast wennen aan hun nieuwe hok. Ik las van de week op Facebook een advies van een bekende duivenliefhebber om alles direct na de vluchten te scheiden. Daar ben ik het totaal niet mee eens en sterker nog, dat is het domste wat je kunt doen.

Ik zal het uitleggen: als je direct de duiven gaat scheiden en het is van dit mooie najaarsweer zoals vandaag, dan zijn veel duivinnen binnen enkele weken met elkaar gepaard. Dat heb je vaak niet door, omdat als je komt voeren alles driftig door elkaar loopt. Maar als je met mooi weer naar je hok sluipt dan zie je vaak dat duivinnen al met elkaar liggen te kroelen.

En geloof me als ze 3 weken op weduwschap staan dan weten ze elkaar direct weer te vinden. Het succes van totaal weduwschap valt en staat met het goed gepaard blijven van je koppels en dat verkloot je door duiven vroeg te scheiden. Hier blijven ze altijd tot 2 weken voor het koppelen bij elkaar. Je kunt ze dan ook veel makkelijker af en toe loslaten.

Vandaag hebben we de kwekers geselecteerd voor 2024. Ook die zitten allemaal (wel gescheiden door tralies) in het kweekhok. We gaan dinsdag beginnen met de jaarlijkse paratyfus kuur en dat blijkt ook altijd een grote rui stimulans te zijn. Alhoewel er nu al enkele jaarlingen rondlopen als geplukte kippen zal het binnen een week helemaal raak zijn en vliegen de veren en slagpennen om mijn oren.

De duiven hebben in deze tijd extra aandacht nodig omdat er een gigantische inspanning geleverd moet worden om de rui goed te doorlopen/ondergaan. Ze mogen dus niets te kort komen in deze periode. Ik kan me nog herinneren dat vroeger op het platteland gesproken werd over de rui ziekte bij kippen. “De kippen leggen nu geen eieren want ze hebben de rui ziekte”, een uitspraak die ik nog steeds heb onthouden. Dat had dus alles te maken met het feit dat de kippen het in de rui periode zwaar hadden. Veel zwaarder dan iedere dag een ei produceren.

We moeten dus zorgen dat onze duiven niets te kort komen tijdens de rui. Duiven die haperen en niet goed ruien zullen ook matig presteren het daarop volgende jaar. Duiven die wel goed ruien en volop broekpennen gooien zullen beter presteren. Als de grootste rui voorbij is en er alleen nog wat laatste pennen verwisseld moeten worden gaan we alles enten tegen paratyfus en zijn we in principe klaar voor het nieuwe seizoen.

Het zogenaamde stille seizoen is dus zeker geen periode waar we minder aandacht aan onze duiven mogen besteden. Het succes van het nieuwe seizoen hangt dus volledig af van onze zorg, tijd en aandacht tijdens de rui. Zonder een perfecte rui sta je dus al op een flinke achterstand in het nieuwe seizoen.

Martin.

Een onderwerp dat ik er voor dit blog uit wil lichten is nut en noodzaak van een bad. Het valt mij op dat er nog best veel liefhebbers zijn die hun duiven niet op regelmatige basis een bad verstrekken. Redenen die hiervoor genoemd worden zijn meestal tijdgebrek, ze hebben in het hok geen mogelijkheid zonder dat de hele vloer nat wordt of zien het nut er niet van in. Het belang van minimaal 1 x per week een bad is echter noodzakelijk voor het behoud van een kwalitatief goed verenpak. Op zich is het best vreemd dat veel duivenliefhebbers wel belang hechten aan zaken als goede voeding en gezondheid, maar het verenpak van hun atleten verwaarlozen. Dat duiven hun vleugels nodig hebben om te vliegen zal geen enkel weldenkend mens betwisten. Maar vleugels bestaan immers voornamelijk uit veren. Hoe kan het dan toch dat er zo weinig aandacht voor de kwaliteit van het verenpak is? Dat de duif tijdens het vliegen zoveel mogelijk rendement moet zien te halen met zo min mogelijk energieverbruik zal echter niemand betwisten. Dus een duif met een vuil, stroef en beschadigd verenpak zal meer energie nodig hebben om het tempo bij te houden van duiven met een schoon, zacht en compleet verenpak. Het is niet voor niets dat in de schaats- en wielersport zoveel aandacht is voor verlagen van de luchtweerstand onder andere door aanpassingen aan de kleding.

Een duif besteed ook veel tijd aan het verzorgen van zijn verenkleed. Met hun snavel zijn ze voortdurend in de weer om hun veren te verzorgen. Niet alleen verwijderen ze met hun snavel vuil tussen hun veren vandaan, maar ook smeren zij vet uit hun stuitklier over de veren. Deze stuitklier bevindt zich aan het eind van de rug waar de staart begint en produceert een vettige substantie. Dit smeersel zorgt er voor dat hun pluimen waterafstotend, stevig en slijtvast blijven. Daarnaast kleeft hierdoor het poeder dat van de dekveren en donsveertjes afkomt aan de veren. Dat poeder speelt net als het vet een belangrijke rol bij de waterafstotendheid van het verenpak. Wanneer de kans bestaat dat de duiven tijdens de vlucht regen zullen tegenkomen, is het niet verstandig om korter dan twee dagen van te voren nog een bad te verstrekken. Het beschermlaagje van vet en poeder wordt door het bad deels verwijderd en er is gemiddeld zo’n twee dagen nodig om een nieuw beschermlaagje op te bouwen.

Goede avond,

 
Door recente ontwikkelingen hebben we een acuut probleem in de bemensing van ons afdelingsbestuur en commissies.
 
Zoals u ongetwijfeld weet is de Commissie Afdelingsconcoursen op tijdelijke basis doorgegaan in 2023, maar lang kunnen we niet op deze manier doorgaan. Daarnaast zijn er ontwikkelingen binnen ons bestuur, die ons noodzaken om snel met u als verenigingen te gaan overleggen. We zijn in 2023 begonnen met 6 bestuursleden, echter
 

Fake Mulder is geëmigreerd naar het oosten van Duitsland en heeft zich afgemeld als bestuurslid.

Bij een recente discussie over het handhaven van en gevolgen van het naleven van reglementen bleek dat Ron Hanegraaf zich niet kan vinden in recente ontwikkelingen. Om die reden treedt hij op de komende ledenvergadering terug als bestuurslid/secretaris en moeten wij dus dringend op zoek naar nieuwe bestuursleden waaronder een nieuwe secretaris.

 
Het zal u duidelijk zijn dat met de 4 leden die we nu nog hebben (op 9 posities) we in de problemen gaan komen. Statutair moeten we minimaal 5 leden hebben. Om die reden zullen wij binnenkort een algemene ledenvergadering moeten plannen om met u van gedachten te wisselen over hoe nu verder. We gaan ervan uit dat u allen op deze ledenvergadering aanwezig zult zijn.
 

Met vriendelijke groeten,
 
Namens bestuur Oost-Brabant
Ron Hanegraaf
Secretaris

Naast een goed rui- of kweekvoer zijn mineralen en sporenelementen van het grootste belang. Reden genoeg om daar eens wat meer aandacht aan te besteden. Om meer duidelijkheid te verkrijgen over de werking van mineralen en sporenelementen in het lichaam, wordt het tijd eens te kijken wat wij er in ons wereldje van duiven houden mee kunnen. Wat is er zoal te koop en wat is een goed product en waarom. In veel duivenbladen is er genoeg aandacht voor de perikelen in de duivensport, kritiek op de organisatie en afdelingen, de zorgen in de duivensport, ga zo maar door. Te weinig over het voorkomen van ziektes door gebruik te maken van goede voeding, mineralen en sporenelementen naar mijn idee. Laten we maar eens van start gaan.

Calcium / fosfor verhouding
De belangrijkste bron voor het aanmaken van een nieuw verenpakket of groei van de botten zijn de juiste aminozuren, calcium, fosfor en vitamine D³. De meest gewenste Ca/P verhouding voor duiven ligt tussen 1 : 1 en 2 tot 1 (bron Curt Vogel). Ze mag zeker niet groter zijn dan 6 : 1 en zeker niet kleiner dan 1 : 1. In duivenvoer is meer fosfor dan calcium aanwezig. (Ca/P = ca. 1 : 4) Het is daarom goed op te letten dat het calciumgehalte van de mineralen een stuk hoger ligt dan het fosfor gehalte, anders wordt het alleen maar erger. Kijk dus kritisch op de verpakking. Ook dient er dagelijks vers grit op de hokken te staan. Bij een tekort aan Ca wordt er teveel Ca van de beenderen weggenomen, wat zal resulteren in weke, poreuze beenderen, dunne eischalen etc.

Te hoge Calciumgehaltes hebben een negatief effect op het metabolisme van fosfor, mangaan en zink. Calcium is nodig voor de beendervorming, spiercontractie, regulering van een aantal cel functies en voor de bloedstolling.

Fosfor (P). Ongeveer 1% van het totale lichaamsgewicht van de vogel bestaat uit fosfor. Hiervan bevindt zich ca. 80% in het beenweefsel. Het element fosfor is ontzettend belangrijk. Het speelt namelijk bij vrijwel alle stofwisselingsprocessen een rol. Fosfor is een onderdeel van eiwitten en vetachtige stoffen. Fosfor kennen we in drie vormen, te weten minerale, plantaardige en dierlijke. De minerale en dierlijke vorm zijn voor de vogel geheel beschikbaar, d.w.z. datgene wat de vogel opneemt kan ook worden benut. Fosfor van plantaardige oorsprong is daarentegen maar voor ca. 30% door de vogel te benutten.  Als u één of meerdere van deze grondstoffen aantreft op de verpakking van uw mineraal mengsel, dan weet u dat u een goed product in de hand hebt.

Gevolgen van fosfortekort omwille van onvoldoende opname van beschikbaar fosfor zijn verlies van eetlust en onvoldoende groei, zwakke poten en beendergebreken, lagere eiproductie, lagere vruchtbaarheid, kromme borstbenen en gevoeligheid voor ziekten.

Wanneer te veel fosfor aanwezig is, wat bij duiven zou kunnen voorkomen,  vormt deze onoplosbare verbindingen met Calcium, Magnesium, Zink en sporenelementen in de dunne darm.  Deze verbindingen worden in de dikke darm terug afgebroken, het fosfor wordt nog geresorbeerd (opgenomen), maar de andere elementen niet meer. Daarom is het zeer belangrijk dat er in het voeder een juiste Ca/P verhouding is.

Vitamine D³.

Calcium en fosfor kunnen niet zonder Vitamine D³ en andersom. Ze hebben elkaar nodig om botten en veren aan te maken. Vitamine D³ is ook verantwoordelijk voor een goed zenuwstelsel.  Deze vitamine krijgen we gratis van de zon. Verder ook uit dierlijke oliën zoals uit visolie en levertraan.

Opneembaarheid.

Nou kun je wel allerlei mineralen geven, als ze niet of slecht worden opgenomen, heeft het weinig nut. De vraag is dus: welk calcium en fosfor is voor duiven goed opneembaar?

Zo is de -oxide en carbonaat - vorm (calcium en fosfor) veel minder opneembaar dan de lactaat /gluconaat /sulfaat of de chloride vorm. In  vloeibare mineralen zitten daarom ook alleen maar mineralen die 100% opneembaar zijn. Deze opneembare soorten zijn meestal een stuk duurder dan de oxides. Dit kan  bijvoorbeeld een reden voor een fabrikant zijn om goedkopere producten te maken in oxide of carbonaat -vorm.

Roodsteen.

Velen beweren nog steeds dat dit waardevolle product niet op een knap duivenhok mag ontbreken.  Ik stel er echter de nodige vraagtekens bij. Wat is eigenlijk roodsteen? Het zijn (vaak oude) stukjes dakpannen, die soms jaren op de daken hebben gelegen en gemalen worden tot het product wat we kennen. Dakpannen worden gemaakt van rivierklei. In het zuiden des lands vindt je langs de grote rivieren de steenfabrieken die de rivierklei als grondstof gebruiken. Op zich bevat klei een hoop mineralen maar tegenwoordig is de rivierbodem vervuild met stoffen waarvan ik de  herkomst niet ken en ook niet wil weten. Dit alles wordt gebakken in de oven tot de ons wel bekende dakpan. Ook worden de dakpannen tegenwoordig hard gebakken en voorzien van een glimmend laagje. Vooral de roodsteen die uit ons land en uit België komen hebben dit verschijnsel. Zij zitten vaak tegen de grenswaardes aan van wat nog net wel en net niet meer is toegestaan. De boosdoeners zijn o.a. zink en arsenicum. Arsenicum behoort net als cadmium, kwik, lood en tin tot de 'zware metalen'. Als je roodsteen geeft is het aan te raden dit dagelijks te verversen. Dan nemen de duiven dat het beste op.   

Toch zijn er ook voordelen.

Als de duiven ineens veel roodsteen gaan eten, is er meestal wat aan de hand. Dat kunnen twee dingen zijn: of de voeding is veel te rijk, of de voeding is veel te arm. Vaak zien we dat fenomeen na de ruiperiode. Deze periode vergt immers heel veel van een duif. En als de voeding niet optimaal geweest is, kan dat gemakkelijk gebeuren. Hoe moeten we nu ingrijpen? We moeten het tekort aan mineralen en sporenelementen weer aanvullen door  2 tot maximaal 3 keer elektrolyten in het water te geven. Doe gerust een volle eetlepel op een drinkenspan. Geef je dat te vaak, ontstaat er dunne mest. Dan direct stoppen natuurlijk. Daarnaast kun je een vitaminemiddel geven met vooral een goed vitamine B complex als onderdeel. Dan is het probleem vaak snel opgelost is mijn ervaring. Als de voeding te hoogwaardig is, wordt er  ineens ook veel roodsteen opgenomen. Duiven doen dat om de verstoorde balans te herstellen. Dus door laagwaardig voedsel te eten, om zo het te hoogwaardige voedsel te compenseren. Zo wordt een stofwisselingsprobleem of een tekort aan essentiële voedingsstoffen aangegeven.

Roze mineraalpoeders.

Daar kunnen we nu kort over zijn. Rose mineraalpoeders zijn namelijk gemalen roodsteen, stenen van oude huizen (met salpeter cement) en dakpannen. Zij bevatten daarom dezelfde problemen als het roodsteen. Voor de duiven zijn deze rose mineraalpoeders altijd zwaar verteerbaar. Nou heb ik niet vaak gehoord, dat de duiven er dood aan zijn gegaan. Kennelijk hebben duiven een sterke maag.

Het wordt gekocht als zoete broodjes bij de bakker, omdat deze mineralen vaak erg goedkoop zijn. Het is maar waar je voor kiest.  

Leem.

In grote delen van Zuid-Limburg ligt een leemlaag aan de oppervlakte, die is afgezet door de wind. Deze afzettingen worden Löss genoemd en zijn gevormd tijdens zeer koude periodes, toen vegetatie schaars was en de wind vrij spel had. Leem heeft geen ronde, maar een hele grillige structuur, waardoor deze veel oppervlakte bevat. Het grote voordeel daarvan is, dat leem daardoor veel afvalstoffen en toxinen meeneemt in de mest, die zo het lichaam verlaten. Groene leem is een kleisoort die uit de grond wordt gewonnen en dus 100% natuurlijk is. Ze bevat enorm veel mineralen, waarvan kiezelzuur (silicum) het belangrijkste is. Daarvan is meer dat 40% aanwezig in groene leem. Verder bevat groene leem veel magnesium, zwavel, ijzer, calcium, natrium en zink. Groene leem ondersteunt de doorbloeding en het natuurlijk herstel van de huid.

Organische mineralen / Veenconcentraat.

Tot deze groep kunnen we rekenen op de mineralen uit de laagveengebieden. Afgestorven plantenresten van vele duizenden jaren geleden. Deze planten en bomen groeiden in tijden dat het milieu veel zuiverder was dan nu. Het is gebleken, dat ze voor duiven heel goed opneembaar zijn en zelfs zorgen voor een betere darmwerking. Als uw duiven naar het land gaan en daar hun kostje bij elkaar sprokkelen, kun je ze dus veel beter deze organische mineralen ter beschikking stellen.

Zeealgen.

Er zijn nog maar weinig fabrikanten die zeealgen verwerken als mineralen voor duiven. Dat komt, omdat zeealgen erg zeldzaam worden. Ze ontstaan bij koraalriffen en zoals we allen weten, nemen de koraalriffen in rap tempo af. Zeealgen bevatten zeer veel sporenelementen en ze zijn ook een zeer goed filter voor schadelijke stoffen. Zoals al gezegd zijn ze beperkt verkrijgbaar.

Pikstenen en pikkoeken.

Voor pikstenen en pikkoeken geldt hetzelfde als voor de mineraalpoeders. Neem liever de lichte, crème vulling in plaats van de roze. Het leemgehalte in de crème soort is duidelijk hoger. Ook het zouthalte is hier, net als bij de mineralen, van belang. Des te lager het zoutgehalte, des te beter voor de duiven. Hoge gehaltes (tot wel 12%) worden wel graag gegeten door de duiven, maar veroorzaken veel dunne mest problemen. Zout wordt toegevoegd om de prijs te drukken, niet om het product te verbeteren! Duiven regelen zelf hun behoefte aan mineralen en als we ze regelmatig loslaten zullen tekorten niet vaak ontstaan. Voor “vastzitters” ligt dat natuurlijk anders.

Grit.

Grit zijn gebroken stukjes schelpen en die komen uit de zee. Het moet goed worden gedroogd en opgeslagen, om schimmelvorming te voorkomen. Vaak wordt gedacht dat grit het voer in de maag maalt, maar dat is niet juist. Daar is scherpe maagkiezel  verantwoordelijk voor. Grit wordt door het scherpe maagzuur in de maag opgelost. In grit zit veel calcium. De opneembaarheid van die calcium is zwaar verteerbaar en ook beperkt. Het is vooral in de rui en kweekperiode nodig een goed opneembaar mineraalproduct te geven die niet alleen calcium, maar ook de andere mineralen en sporenelementen bevat. Wel is het verstandig altijd verse grit op het hok te hebben staan. Als de grit een dag of wat gestaan heeft, komt er een laagje stof op en dan eten de duiven het niet graag meer. Je kunt het grit van het hok nemen en het goed wassen. Nadeel van grit is, dat er nogal vaak verontreinigingen in bevinden. Zo heeft men met een sterke magneet vastgesteld, dat er in het grit veel stukjes ijzer bevindt. Een hele slechte zaak. Je kunt tegenwoordig ook beter geschoonde grit kopen met zeewier. Dat is een stuk duurder maar volgens mij ook een stuk gezonder voor onze duiven.

Kalksteentjes.

Deze worden toegevoegd aan de mineralen voor de juiste balans te realiseren tussen fosfor en calcium. Op zich is het een goedkope grondstof die valt onder de zwaar verteerbare mineralen.   De kalksteentjes worden vermalen of heel toegevoegd aan de mineraal mengsels en pikstenen. 

Maagkiezel.

In tegenstelling tot wat velen menen is niet de grit, maar is maagkiezel verantwoordelijk voor de vertering van het voedsel. Het moet daarom een onderdeel zijn in de grotmengeling. Let daat goed op. Zit het er niet in, dan kun je ook kleine zakjes maagkiezel kopen en deze in een klein potje vrij op het hok zetten. De kwarts steentjes zijn scherp en zijn als het ware de kiezen van de duif. Geleidelijk zullen de steentjes afslijten,. Deze verdwijnen dan met de mest en de duiven nemen daarna weer naar behoefte nieuwe steentjes op. Voor de voervertering scheelt dat zomaar 5%. Dus je haalt de kosten ervan heel gemakkelijk terug.

Kant en klare Gritmengelingen.

Ook zie je tegenwoordig emmers met mineraalmengsels op de markt met daarin leem, roodsteen geperste eiwitkorrels, groentekorrels,  maagkiezel, en snoepzaden. Dat alles om de opneembaarheid te vergroten. De duiven zijn er helemaal echt gek op. Vooral in de rui en kweekperiode wordt hiervan een hoop gekocht. Helaas staat er weinig informatie op de verpakkingen en kan ik er daarom niet veel van zeggen.

Andere minerale bronnen.

Groenten zoals tuin-en waterkers, boerenkool, distels, mier, chinese kool, rammenas, broccoli, venkel, koolrabi bevatten calcium. Zeewier, spirulina en chlorella bevatten ook goed opneembare mineralen waaronder calcium. Het si zeker aan te bevelen eens wat distels, boerenkool of mier in het hok te gooien., De duiven zijn er dol op.  Ook biergist en bakkersgist bevatten veel mineralen die goed werken bij duiven. Er wordt gezegd, dat levende gistcellen die zich in de bakkersgist bevinden vitamines aan het lichaam van de duif onttrekken. Op zich is dat juist. Een leverancier van dit product heeft me echter verzekerd, dat in bakkersgist vele vitamines zitten en die worden dan ook weer toegevoegd aan het lichaam. Per saldo dus een hele goede keuze.

De levensnoodzakelijke behoeftes voor postduiven.

Er is op beperkte schaal, maar wel zeer goed wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de behoefte van mineralen voor duiven. In de vrije natuur regelt de duif dat zelf. Vastzitters zijn afhankelijk van wat wij hen geven. Ik geef graag een totaal overzicht in schematische vorm.

De juiste verhoudingen zijn: Calcium (Ca): 0,6%, Fosfor (P): 0,5%,  Natrium (Na) 0,15%, Kalium (K) : 0,1%, Magnesium (Mg): 150 MG per kg voer, Chloor (Cl) 800 Mg per kg voer, Zwavel (S) 10 Mg per kg voer, Chroom (Cr): 0.1 mg per kg voer.  (4 mg = toxisch), Kobalt (Co): 0.1 mg per kg voer, IJzer (Fe): 50 Mg per kg voer, Fluor (F): 0.3 Mg per kg voer, Jodium (J): 0.3 Mg per kg voer, Koper (Cu): 2,5 Mg per kg voer. Boven 25 Mg = toxisch. Mangaan (Mn): , Molybdeen (Mo): 0.1 Mg per kg voer, Selenium (Se): 10 mg per kg voer, Selicium (Si): 10 mg per kg voer, Zink (Zn): 25 mg per kg voer.

Willem Mulder.

E-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.  

Tel: +31 648 717475

Ik krijg regelmatig vragen over nachtvliegen. Dat betreft dan vragen over mogelijke kenmerken die aan het oog zijn af te lezen, of dat het nachtvliegen is aangeboren of aangeleerd. Voor wat betreft zichtbare kenmerken aan het oog wordt nogal eens gezegd dat de meeste nachtvliegers die hebben. Ik kom hier nog op terug t.z.t. met foto’s. Voor nu wil ik het hebben over het fenomeen nachtvliegen zelf. De meeste duiven vliegen niet graag ’s nachts, toch zijn er bepaalde duivenfamilies waar het nachtvliegen kennelijk in de genen zit. Onder de nakomelingen van de Rika van Arjan Beens (Jelle Jellema) bijvoorbeeld. De stamboom van Rika heb ik al eens nageplozen. De Fondman 133 van Piter Beerda is veelvuldig in haar stamboom terug te vinden. Diens vader was de 709, de nachtvlieger van Piter Beerda. Ook de Nachtvlieger 189 van Jellema zelf komt veelvuldig terug in de stamboom van Rika. Beide genoemde duiven zitten in totaal 17 x in de afstamming.

Het nachtvliegen is dus erfelijk bepaald. De duif heeft er aanleg voor of niet. De volgende vraag is dan of deze eigenschap door gerichte selectie vastgelegd is. Hierover vond ik een interessant artikel over experimenten door de Spaanse liefhebber M. Estopina in 1909 en 1910. Deze experimenten werden destijds gedaan in opdracht van het Spaanse leger. Tussen september en december 1909 werden 185 duiven 23 x gelost op afstanden tussen 3 km en 50 km vanuit westelijke richting. 135 duiven slaagden er in op al deze vluchten voor middernacht terug te keren, dus maar liefst 73 %. Nog eens 20 procent keerde de volgende ochtend terug. Slechts 7 % van de duiven raakten verdwaald. Tussen 1 juni en 4 september 1910 werd opnieuw geëxperimenteerd met nachtvliegen. In die periode werden 51 nachtelijke lossingen met 674 duiven georganiseerd. Dit keer vanuit alle windrichtingen tot afstanden van 70 km. Hiervan slaagden er 405 duiven in om voor middernacht thuis te komen, dus 69 procent. Nog eens 25 procent van de duiven kwam de volgende ochtend weer. En slechts 6 % van de duiven keerde niet meer terug. Dit waren dus allemaal duiven die niet specifiek geselecteerd waren om ’s nachts te vliegen. De heer Estopina had zijn militaire opdrachtgevers aangegeven dat wanneer er met de beste van deze duiven zou worden doorgekweekt de resultaten nog veel beter zouden worden. Maar door de laatste uitvindingen op het gebied van telegrafie en telefonie werden deze plannen niet uitgevoerd en werd de duif als verbindingsmiddel aan de kant geschoven.

Belangrijke conclusies die uit deze experimenten van ruim 100 jaar geleden werden getrokken zijn dat de duiven beslist niet op hun zicht thuiskwamen (de resultaten door donker bergachtig onbewoond gebied waren niet slechter dan wanneer ze over goed verlichte steden heen moesten vliegen), bij maanlicht werden de aankomsten aanzienlijk slechter en verliezen veel groter (ze werden als het ware op een dwaalspoor gezet) en gedurende de nacht vliegen de duiven altijd in hun eentje en sneller. De conclusie die ik trek is, dat door strenge selectie en gericht kweken op de geschiktheid van het nachtvliegen deze eigenschap beslist kan worden vastgelegd, omdat het vermogen in potentie bij veel duiven wel aanwezig is, gelet op het feit dat driekwart van de postduiven 100 jaar geleden al in staat waren om ’s nachts thuis te komen.

Waar ik wel benieuwd naar ben is of er liefhebbers zijn die bij de selectie en kweek ook de vaardigheid van het nachtvliegen hebben meegenomen? Van Jelle Jellema weet ik dat hij dit wel deed/doet, maar dan vooral kijkt naar duiven die na 15 uur vliegen daarvoor nog de moed en kracht hebben.

Nachtvliegen (2)

Op het vorige logboek ontving ik weer veel reacties. Vooral over het verschijnsel nachtvliegen. Iemand schreef me dat er tijdens de vorige eeuw in België regelmatig nachtvluchten zouden zijn gehouden. Ik heb daar echter geen informatie over kunnen vinden. Ik hou me aanbevolen als iemand daar info en/of uitslagen van heeft. Ook kreeg ik een reactie van iemand die ervan uitgaat dat duiven toch ook met hun zicht navigeren ’s nachts omdat er in gebieden met meer licht zoals in Noord- en Zuid-Holland meer nachtvliegers zouden worden geklokt dan in gebieden met weinig nachtlicht. Echter uit het Spaanse onderzoek bleek dat de duiven bij thuiskomst regelmatig als blind tegen muren en daken aanvlogen (hun hok dus niet zagen) en er geen enkel verschil in snelheid en het aantal thuiskomsten was waar te nemen tussen duiven die over donkere onbewoonde gebieden moesten vliegen en zij die over verlichte steden naar huis toe kwamen. En een ieder kent ook de reportages over nachtelijke aankomsten wel dat de duiven met een ladder van het dak van het huis werden gepakt, etc. Maar dat neemt niet weg dat er ook duiven zijn die ’s nachts wel redelijk kunnen zien. Dat zijn met name de duiven die in het donker hun broedbak kunnen vinden. Ook hiervoor geldt dat lang niet iedere duif hierin slaagt. Ik ken overigens verschillende liefhebbers die dit soort zaken in hun selectie meenemen.

Ook ontving ik tientallen foto’s van de ogen van duiven die (soms meerdere malen) midden in de nacht gearriveerd waren van fondvluchten. Dit naar aanleiding van mijn opmerking dat volgens sommige ogenspecialisten je bij nachtvliegers zichtbare kenmerken aan het oog kunt waarnemen. Dit betreft dan een enigszins stervormig geel of witte (afhankelijk van de oogkleur) krans om de pupil. Mijn bevindingen zijn dat vrijwel alle nachtvliegers een volledig zichtbare verkenningscirkel hebben, maar dat die ster of krans er bij net zoveel duiven wel is als niet. Ter illustratie twee ogenfoto’s. Het oog met ster/krans is van een doffer die  1 x in het schemer ’s avonds en 1 x midden in de nacht arriveerde. Het oog zonder ster of krans is van een duivin die 3 x midden in de nacht arriveerde. Bij beiden is de verkenningscirkel in ieder geval duidelijk zichtbaar.

Afgelopen maand heb ik het veel drukker dan gehad dan in andere jaren om deze tijd. Het selecteren en de vragen om advies bij de aanschaf van duiven is dit jaar veel eerder op gang gekomen. Hieruit blijkt wel dat het voor velen een zwaar seizoen is geweest. Liefhebbers die eerdere jaren omstreeks deze tijd de hokken vol hadden, geven nu aan dat ze nauwelijks aanvulling hebben. Of dat invloed zal hebben op het aantal hokbezoeken dat ik de komende periode zal afleggen is nog even afwachten. Voor september en oktober is mijn agenda in ieder geval weer aardig gevuld. De hokbezoeken die ik de afgelopen weken heb afgelegd, heb ik gecombineerd met het op de foto zetten van historische duiventillen en torens. Inmiddels heb ik 44 foto’s op mijn website geplaatst. Tijdens het maken van de foto’s vinden vaak bijzondere ontmoetingen plaats. Opvallend hoeveel mensen een familielid of kennis met duiven hebben of hadden en interesse in duiven hebben!

Op mijn vorige logboek ontving ik veel reacties. Dit zorgde voor diverse fijne reacties op mijn gastenboek/referentiepagina, waardoor dit gastenboek de afgelopen periode weer heel veel gelezen is. Inmiddels zet ik er ook de referenties op die ik per mail en app ontvang en ook hier blijken veel lezers benieuwd naar. En dan te bedenken dat ik eigenlijk helemaal geen gastenboek en referentiepagina meer wilde opnemen op mijn nieuwe website. 

De meest opvallende vragen van de afgelopen periode betrof vragen om hulp van mijn netwerk om verdwaalde duiven op hun plaats terug te krijgen en vragen wat te doen aan duivenoverlast op balkons. Naar aanleiding van de vragen m.b.t. overlast van duiven ben ik weer eens gedoken in oude onderzoeken en heb ik gekeken of er nog recente onderzoeken op dit gebied zijn geweest. Die blijken er zeer zeker, maar ze zijn niet allemaal even gemakkelijk te achterhalen. Te zijner tijd zal ik een aparte pagina plaatsen over duivenoverlast, waarmee wellicht wat onduidelijkheid kan worden weggenomen. Alle onderzoeken of links daarvan zal ik daar in meenemen. Het lijkt er op dat de overlast van duiven hier in Nederland minder hard wordt aangepakt dan in omliggende landen zoals bijvoorbeeld in Duitsland. Tijdens een vakantie in Duitsland ontdekte ik dat in een stad die ik bezocht maar liefst 1000 euro boete staat op het voeren van duiven. Zie foto. 

Ook ontving ik weer enkele vragen naar giftige planten. De lijst met giftige planten is inmiddels in de maak en ik heb daarbij hulp gekregen van de eigenaar van de website Vogelweetjes.nl.  http://www.vogelweetjes.nl/ 

Oude Duivenspullen
Recent ben ik ook weer op bezoek geweest bij A.L. de bekende verzamelaar van ringen, eigendomsbewijzen en andere curiosa om e.e.a. te ruilen. Hij had een paar interessante zaken voor mij en ik had weer een aantal ringen en dergelijke voor hem. Bij de spullen die A. voor me had zaten een paar mooie artikelen over Piet de Weerd, Toon Schouteren en Maurice Delbar. Deze heb ik op mijn website geplaatst onder het tabblad Het Lezen Waard/Grote namen uit het verleden. Lezers die nog oude verkooplijsten, stamkaarten en boeken/tijdschriften uit de jaren zestig, zeventig en 80 hebben liggen, kunnen mij hier blij mee maken. Lezenswaardige zaken zal ik op mijn website plaatsen.

Op eigen hok
De resultaten met de jonge duiven vielen niet tegen, daar we ons feitelijk alleen richten op de dagfond en de laatste JD vlucht. In het rayon zijn we toch nog als 5e geëindigd en de laatste jonge duivenvlucht de GP Arlon speelden we de 5e in de afdeling wat tevens ook de 5e was in de gehele sector 4 tegen 12.483 duiven.