Nick van Adrichem
- zaterdag 14 oktober 2023
Graag zou ik je het volgende voor willen leggen. Op dit moment heb ik de beschikking over de volgende 3 koudgeperste oliën t.w. lijnzaad olie, saffloer olie en koolzaad olie. Volgens het etiket hebben zij de volgende samenstelling; achtereenvolgens verzadigde vetzuren; enkelvoudig onverzadigd; meervoudig onverzadigd.
lijnzaad; 8%; 17%; 75%
saffloer; 11%; 14%; 75%
koolzaad; 8%; 61%; 31%
Wat zou naar jouw mening de beste combinatie verhouding zijn om een olie samen te stellen die ik voor de duiven kan gebruiken??
Verder heb ik Lecithine Granulaat 98% van Bloem in mijn bezit welke ik al verschillende malen aan de duiven verstrekt heb. Dit gebeurde meestal door het te mengen met bijv. Optimal Start en Albona (een soort brinta).
Vervolgens maak ik het voer meestal vochtig met olie en gaat het mengsel er overheen. Ik heb echter het idee dat er teveel van de lecithine verloren gaat en zou graag willen weten of de lecithine ook opgelost kan worden. Op de verpakking staat dat je het best niet kunt oplossen in warme drank omdat dat essentiële vetzuren verloren gaan. Graag jouw idee hierover.
We gaan even wat dieper graven. Je eerste vraag kom ik nog wel uit, maar dan wordt het ook voor mij moeilijk…
Schapenvet heeft het meest ideale vetzuurpatroon. Duiven kunnen slechts zeer weinig dierlijke vetten aan. Dus ook al voeren de beste liefhebbers van Nederland het, laat je niet van de wijs brengen.
Ook plantaardige vetzuren met het juiste vetzuurpatroon kunnen duiven niet in grote hoeveelheden opnemen, omdat duiven geen galblaas hebben. Daarom kan lecithine worden toegevoegd aan plantaardige oliën. Dit is een erg stroopachtig product dat je niet zo aan de duiven kunt geven. Het kan wel gemengd worden met andere oliën. Mocht je daar niet aan kunnen komen, dan is Lecithine poeder de tweede optie. Het is gemakkelijker te verwerken dan granulaat. De poeder kun je gemakkelijk over het voer geven met b.v. roosvicee ferro. Dat kleeft goed aan het voer en dan kun je optimaal gebruik maken van je poeder. Olie stoot vaak andere producten af en dat is daarom niet ideaal. Verwarmen van lecithine poeder of granulaat raad ik af. Dat is niet de oplossing.
Dan je tweede vraag.
De combinatie van plantaardige oliën met lecithine zou eigenlijk hetzelfde vetzuurgehalte moeten hebben als schapenvet + lecithine. Dat betekent een juiste verhouding van de verzadigde, de enkelvoudig onverzadigde en de meervoudig onverzadigde vetzuren. Dit complete vetzuur heeft een linolzuur / linoleenzuur verhouding van 5:1. ( 5 delen linolzuur tegen 1 deel linoleenzuur). Dat is het eerste punt van verschil tussen de oliën uit lijnzaad, koolzaad en kardizaad. De verhoudingen in kardizaad liggen helemaal verkeerd. Toch is het een belangrijke olie. Je komt er dus niet alleen met 3 verschillende oliën. Daar zijn zeker 7 oliën voor nodig.
Ik kan je dus ook niet zeggen hoe je deze oliën moet mengen. In de eerste plaats vormen ze niet de ideale vetzuurcombinatie. Daar is meer voor nodig. Je weet het percentage verzadigde, enkelvoudig onverzadigde en meervoudigonverzadigde vetzuren. Maar dat is niet voldoende. Het is nodig de mate van verzadiging of onverzadiging van de koolstofketen te weten, dus het aantal verbindingen. Met die vetzuurketens kan er n.l. eindeloos gevarieerd worden. Sommige oliën en vetten hebben hele lange vetzuurketens. Hetzij verzadigd of onverzadigd. Daarom moet je daar in doorgestudeerd zijn, wil je daar wat zinnigs over kunnen zeggen. De verzuurketen van schapenvet + 30% lecithine ziet er als volgt uit:
2% C6:2
2% C8:0
2% C10:0
14% C12:0
7,5% C14:0
14,5% C16:0
6% C18:0
12% C18:1
28% C18:2
4% C18:3
4% C20:5
2% C22:6
Uitleg: We beginnen bovenaan. In de vetzuurcombinatie zit 2% C6:2. Dat houdt in dat er 6 koolstofverbindingen zijn (C) met 2 onverzadigde vetzuren. Dan 2% C8:0. Dat betekend dat 2% van dit vetzuur 8 koolstofverbindingen heeft waarvan 0 onverzadigde vetzuren. Dit is dus het verzadigde vetzuur. Gaan we een eindje verderop: 28% C18:2 betekent: 28% van deze vetzuurcombinatie bevat 18 koolstofverbindingen met 2 onverzadigde vetzuren. ( dit is linolzuur).
Je hebt in ieder geval een aantal belangrijke oliën bij elkaar gezocht, waarvan de onderlinge verhouding tussen linolzuur en alfa-linoleenzuur ( de Omega3 en 6 vetzuren) behoorlijk goed is. De saffloer of kardiolie zou ik met mate geven. Het is een zeer goede linolzuur bron, maar er zit heel weinig alfa-linoleenzuur in. Daardoor trek je de onderlinge verhouding al gauw scheef. Kijk maar eens:
Kardiolie: 63 linolzuur tegen 0,1 Linoleenzuur. Dat is 630 : 1.(!!!)
Raapzaadolie: 20 linolzuur tegen 9,6 Linoleenzuur Dat is 2 : 1 lijnzaadolie bestaat voor 58% uit omega-3 vetzuren en bevat daarnaast ook wat omega-6 en omega-9 vetzuren. Zie je het grote verschil?
Iets meer over Linolzuur en alfa-linoleenzuur: Lijnzaadolie is een zeer goede bron van alfa-linoleenzuur. Linolzuur is een essentieel vetzuur. Het heeft een vetzuurketen met 2 dubbele bindingen. Dit worden de omega-6 vetzuren genoemd. Linolzuur wordt in het lichaam via gamma-linoleenzuur en di homo gamma-linoleenzuur (beide met 3 dubbele bindingen) omgezet in arachidonzuur (met 4 dubbele bindingen).
Ik wil toch een poging doen. Op gevoel zou ik de oliën als volgt mengen: 45% Raapzaadolie 45% lijnzaadolie en 10% kardiolie. Daaraan kun je het lecithine poeder over het voer toevoegen.
Als je toch nog lecithine olie zou kunnen krijgen dat als volgt: 30% raapzaadolie, 30% Lecithine, 30% lijnzaadolie en 10% kardiolie. Ik zou het in een donkere fles bewaren waardoor geen zonlicht kan binnenkomen. Het kan n.l. snel ransig worden. Verder in een donkere ruimte zetten. Indien je niet de mogelijk hebt er tocopherol ( natuurlijke vitamine E, is een houdbaarmaker) aan toe te voegen dan binnen 3 maanden gebruiken. Het gebruik van koudgeperste oliën kan de houdbaarheid wel verlengen.
Het blijft een gevoelszaak, ik ben niet afgestudeerd in deze materie. Ook bereik je zo niet de meest ideale combinatie, maar je komt wel een heel eind. Ik hoop dat ik je toch een beetje verder kon helpen.
Veel succes.