Nico van Veen
- donderdag 09 februari 2023
Inmiddels alweer het 4e logboek en ik kan inmiddels wel concluderen dat dit logboek op prijs gesteld wordt, gezien de grote hoeveelheid reacties die ik ontvang. Zo kreeg ik een paar honderd foto’s van duivenogen doorgestuurd met de vraag wat ik aan die ogen zag. Opvallend dat er nogal wat erg slechte foto’s bij zaten. Ik pretendeer geen ogenspecialist te zijn. Wanneer ik er niet uitkom zal ik advies vragen aan bijvoorbeeld iemand als Bob Berendsen van wie ik zelf verschillende dingen op ogengebied heb opgepikt.
Op het verhaaltje m.b.t. mijn ervaringen met het mede organiseren van een bonnenverkoop en het schenken van bonnen kwamen vooral op Facebook nogal wat reacties. Het merendeel betrof negatieve ervaringen. Dat geeft mijn inziens een vertekend beeld want ik weet dat er ook veel liefhebbers zeer goed geslaagd zijn met duiven op bonnen verkregen en dat er met het kopen van een bonnetje ook vele vriendschappen zijn ontstaan.
Nachtvliegen
Ik krijg regelmatig vragen over nachtvliegen. Dat betreft dan vragen over mogelijke kenmerken die aan het oog zijn af te lezen, of dat het nachtvliegen is aangeboren of aangeleerd. Voor wat betreft zichtbare kenmerken aan het oog wordt nogal eens gezegd dat de meeste nachtvliegers die hebben. Ik kom hier nog op terug t.z.t. met foto’s. Voor nu wil ik het hebben over het fenomeen nachtvliegen zelf. De meeste duiven vliegen niet graag ’s nachts, toch zijn er bepaalde duivenfamilies waar het nachtvliegen kennelijk in de genen zit. Onder de nakomelingen van de Rika van Arjan Beens (Jelle Jellema) bijvoorbeeld. De stamboom van Rika heb ik al eens nageplozen. De Fondman 133 van Piter Beerda is veelvuldig in haar stamboom terug te vinden. Diens vader was de 709, de nachtvlieger van Piter Beerda. Ook de Nachtvlieger 189 van Jellema zelf komt veelvuldig terug in de stamboom van Rika. Beide genoemde duiven zitten in totaal 17 x in de afstamming.
Het nachtvliegen is dus erfelijk bepaald. De duif heeft er aanleg voor of niet. De volgende vraag is dan of deze eigenschap door gerichte selectie vastgelegd is. Hierover vond ik een interessant artikel over experimenten door de Spaanse liefhebber M. Estopina in 1909 en 1910. Deze experimenten werden destijds gedaan in opdracht van het Spaanse leger. Tussen september en december 1909 werden 185 duiven 23 x gelost op afstanden tussen 3 km en 50 km vanuit westelijke richting. 135 duiven slaagden er in op al deze vluchten voor middernacht terug te keren, dus maar liefst 73 %. Nog eens 20 procent keerde de volgende ochtend terug. Slechts 7 % van de duiven raakten verdwaald. Tussen 1 juni en 4 september 1910 werd opnieuw geëxperimenteerd met nachtvliegen. In die periode werden 51 nachtelijke lossingen met 674 duiven georganiseerd. Dit keer vanuit alle windrichtingen tot afstanden van 70 km. Hiervan slaagden er 405 duiven in om voor middernacht thuis te komen, dus 69 procent. Nog eens 25 procent van de duiven kwam de volgende ochtend weer. En slechts 6 % van de duiven keerde niet meer terug. Dit waren dus allemaal duiven die niet specifiek geselecteerd waren om ’s nachts te vliegen. De heer Estopina had zijn militaire opdrachtgevers aangegeven dat wanneer er met de beste van deze duiven zou worden doorgekweekt de resultaten nog veel beter zouden worden. Maar door de laatste uitvindingen op het gebied van telegrafie en telefonie werden deze plannen niet uitgevoerd en werd de duif als verbindingsmiddel aan de kant geschoven.
Belangrijke conclusies die uit deze experimenten van ruim 100 jaar geleden werden getrokken zijn dat de duiven beslist niet op hun zicht thuiskwamen (de resultaten door donker bergachtig onbewoond gebied waren niet slechter dan wanneer ze over goed verlichte steden heen moesten vliegen), bij maanlicht werden de aankomsten aanzienlijk slechter en verliezen veel groter (ze werden als het ware op een dwaalspoor gezet) en gedurende de nacht vliegen de duiven altijd in hun eentje en sneller. De conclusie die ik trek is, dat door strenge selectie en gericht kweken op de geschiktheid van het nachtvliegen deze eigenschap beslist kan worden vastgelegd, omdat het vermogen in potentie bij veel duiven wel aanwezig is, gelet op het feit dat driekwart van de postduiven 100 jaar geleden al in staat waren om ’s nachts thuis te komen.
Waar ik wel benieuwd naar ben is of er liefhebbers zijn die bij de selectie en kweek ook de vaardigheid van het nachtvliegen hebben meegenomen? Van Jelle Jellema weet ik dat hij dit wel deed/doet, maar dan vooral kijkt naar duiven die na 15 uur vliegen daarvoor nog de moed en kracht hebben.
OLR’s (éénhoksraces) – 3
Zaterdag vond de finale van de OLR in Costa del Sol plaats. Samen met mijn duivenvrienden René en Leon hadden we 12 duiven in deze finale van 360 km. Een echte vroeg duif zat er helaas niet in, daarvoor was voor onze duiven de afstand te kort en de snelheid van de eerste duiven te hoog. We beginnen met de 38e plaats tegen 757 duiven. Ze kwamen verder wel goed naar huis en we hadden met 9 van de 12 duiven al 75 % thuis toen nog 60 % van de deelnemende duiven onderweg waren. Met de beste Nederlandse asduif tegen 120 duiven op de 19e plaats van alle 1812 ingezonden duiven ben ik overigens wel tevreden. Dit is weer een jong uit de 123 die twee jaar geleden de 4e won op de finale in Zagreb.
Van de heer A.B. ontving ik een mail waaruit blijkt dat hij er kennelijk er van overtuigd is dat op de OLR’s meer duiven wegblijven dan op de reguliere wedvluchten met jonge duiven in Nederland. Dit is duidelijk een aanname die mijn inziens uit de lucht gegrepen is. Niet voor niets heeft de Duivensportbond veel aandacht voor het onderwerp verliezen met jonge duiven. Het is in ieders belang en dat van de duiven zelf dat er zo min mogelijk duiven verloren gaan. Dat geldt eveneens voor de organisatoren van een OLR. Wanneer hun races slecht verlopen is dat geen reclame en zal dat effect hebben op het aantal liefhebbers dat aan hun OLR zal willen deelnemen. Uiteraard zijn er bij sommige OLR’s ook misstanden. In plaats van deelname aan de OLR’s te verbieden zoals de heer A.B. wenst (feitelijk zegt hij dat dit al verboden is en dat de NPO hierop moet handhaven), zou de NPO in samenspraak met de FCI bijvoorbeeld een zwarte lijst van OLR’s kunnen aanleggen die het niet zo nauw nemen met het dierenwelzijn. Een gewaarschuwd mens telt immers voor twee.
