Gert van den Bogaard

Vanaf April verheug ik me altijd erg op de steeds langer wordende avond. De klok gaat een uur vooruit en dan is het ´s avonds steeds langer licht. De natuur bloeit op…. Prachtig. Elke dag zie je meer bloemen en bomen in blad komen. Om van te genieten. Helaas was het hier erg lang koud en moesten de T shirts lang wachten voordat ze uit de kast werden gehaald. Heel jammer. Maar ja, het is er dan toch van gekomen en we hadden al een hele hete zomerweek. De langste dag is weer voorbij en we zullen nog even flink druk zijn met de jonge duiven. Daarna gaan we ons bezig houden het de ruiperiode. Alhoewel… een deel van de liefhebbers zal dat gaan doen. Een ander groot deel gaat zich weer bezig houden met andere zaken. De duiven hoeven immers niets meer te doen. Dan zullen de aanbiedingen met de goedkope zakjes duivenvoer ons weer om de oren vliegen. “Kan het voer niet wat goedkoper?” is de vraag die ik regelmatig krijg. Ja hoor, geen enkel probleem. Wat zal ik er eens uit halen? Even in de computer kijken. Tarwe, gerst, milo, wat erwten en een deel fabrieksmatig gedroogde mais…. Klaar. Maar hebben we het dan over ruivoer of over een overlevingspakket? Nee, de duiven zullen er niet dood aan gaan. Maar in de ruitijd moeten we nou juist meer gas geven!! Het is de belangrijkste tijd van het jaar. Wil je de duiven optimaal voorbereiden voor het volgende jaar, dan mag je juist in de ruiperiode niet besparen op een goede verzorging. “Ja, jaaaa…. we weten het nou wel hoor. Dat gezeur steeds. Nee, een lekker biertje kopen, een kaartje leggen, een bingotje spelen, een duifje kopen op het internet met een mooie stamboom van hier tot Tokio… veel leuker!” Maar ja, stambomen vliegen niet hoor mensen!

Wat je er niet in stopt, kun je er ook niet uithalen:

De oude dons is blijven staan, de pennen zijn onvoldoende uitgegroeid, alle pennen zijn niet geruid, de duiven zijn niet gezond, ik heb last van bloedpennen…..gespleten pennen die een sissend geluid voortbrengen tijdens het trainen….Hoe kan dat nou toch? Tja, die klachten komen meestal door een slechte verzorging. Maar veel liefhebbers willen daar niets van weten. Je kunt op je kop gaan staan of honderd artikelen over het belang van de ruiperiode schrijven… allemaal voor niets. Ik ga dat dus ook niet meer doen. De liefhebber, die het nut inziet van een goede verzorging in de ruiperiode is op zoek naar goede producten en een goed ruivoer voor zijn duiven. Er zijn vele producten op de markt, dus is het niet gemakkelijk de juiste te vinden. Daarnaast is er de groep liefhebbers die hun duiven tip top willen verzorgen, maar geen voorstander zijn van olie over het voer… dit of dat eiwitpoedertje er overheen en maar roeren. Dan nog iets in het water kieperen… Nee, zij willen het beste voer in de bak en klaar. Het mag gerust wat kosten, als het maar goed is. Maar ja, tot nu toe was elk ruivoer van granen en zaden onvolledig door een tekort aan methionine en lysine.

Ruw en benutbaar eiwit:

Het ruwe eiwitgehalte van een mengeling is waarmee het duivenorganisme het moet stellen. Dat vraagt nogal wat inspanning van de inwendige fabriekje om de aanvoer van het ruwe eiwit te verwerken. Een deel ervan wordt opgenomen, een ander deel moet gewoon door het lichaam verwerkt worden, omdat de biologische waarde ervan laag is (peulvruchten). De duif heeft daar weinig aan. Het verdwijnt via krabber en blik in de emmer. Verloren energie dus. Extra nadeel bovendien want door de hoge mestproductie komt er veel ammoniak vrij op de hokken. Niet bevorderlijk voor de gezondheid en de luchtwegen.

Nieuw ruivoer:

Naast het kweekvoer dient ook het ruivoer te beschikken over voldoende methionine en lysine en dan ook nog eens in de juiste verhouding. Dit zijn de belangrijkste aminozuren voor het verenpakket van de duiven. Ze zijn samen met andere essentiële aminozuren een onderdeel van het eiwit. Het verenpakket bestaat ook voor een belangrijk deel uit keratine. Dat is een zwavelhoudend eiwit. Net als in alle kweekmengelingen die alleen uit granen en zaden bestaan, is er altijd een tekort aan deze belangrijkste stoffen. Daarom heb ik weer de laatste voederwaardes van de universiteit van Hohenheim en Degussa ter hand genomen om te zien of het maken van een compleet voer uit uitsluitend granen en zaden mogelijk zou zijn. Net als bij het kweekvoer kwam ik weer voor dezelfde dilemma´s te staan. Het was alleen mogelijk met o.a. veel hennep. Daarnaast o.a. getoaste soja, raapzaad, lijnzaad en … perillazaad.

Perillazaad:

Dit kleine korreltje wat de grootte heeft van millet of kleine hennep, heeft vele voordelen in ons duivenvoer. Het zaadje heeft een zeer hoog vetgehalte van rond de 46%. Meer dan de helft daarvan is omega 3 vetzuur. Dit is in perillazaad 4 x zo hoog als omega 6. Dat betekent, dat we met dit zaad ons gehele voer beter maten, mits er voldoende perillazaad in wordt verwerkt. Een procentje staat leuk op de samenstellingstabel, maar we moeten toch al gauw naar de 3 – 5% om betere waardes te realiseren. Perillazaad is ontstekingsremmend, vooral voor de darmen. Perilla is een natuurlijk antioxidant. Ook verhoogt het de natuurlijke weerstand en houdt het bloedsuiker goed onder controle. Daarnaast wordt beweerd, tot het de hersenfuncties verbetert. Allemaal mooie dingen en dus is het de moeite waard dit vernuftige zaadje toe te voegen aan ons ruivoer. Het enige nadeel is de prijs. Maar ja, ik ga voor het beste en het gaat erom een compleet voer samen te stellen.

Nieuwe ontwikkelingen zonder concessies:

Het is opnieuw gelukt een extreem goed ruivoer samen te stellen dat aan al deze voorwaarden voldoet. Het is een voer geworden waar het eiwit vooral uit de juiste vetrijke zaden wordt gehaald. Zodoende is de benutbaarheid veel hoger geworden. Dan de vetten: De omega waardes in het voer zou ideaal zijn bij een onderlinge verhouding van 2 : 1. Waarom? Omdat dan het immuunsysteem wordt versterkt en verbeterd. Dat voorkomt in veel gevallen het ziek worden van de duiven. En juist in de ruiperiode zijn duiven erg gevoelig voor ziektes. Het lichaam moet n.l. heel hard werken om alle veren te verwisselen. Vorige week heb ik nog een heel mooi voertje uit moeten rekenen en die kwam op een onderlinge verhouding van 103 : 1. Nou, dan kun je de opname van omega 3 vetzuren wel vergeten. Dat is voor de gezondheid geen aanrader. Bij de nieuwe ruimengeling kom ik uit op 2,6 : 1. Bijna optimaal. Beter kan het bijna niet. De methionine – lysine verhouding komt uit op 0,30% : 0,65%. Ook optimaal.

Niets meer bijvoeren, alleen grit en mineralen:

Meten is weten, dus moest er eerst getest worden. Dat deden we op meerdere hokken in verschillende landen in de ruiperiode van 2014. Er werd helemaal niets meer toegevoegd aan het voer. Geen enkel bijproduct. Alleen grit en mineralen stonden op het hok. De duiven aten duidelijk minder. Op ons eigen hok kon niet meer worden gegeven dan 25 gram per duif per dag. Anders werden ze gewoon te dik. Zijdezacht werden de duiven en de rui verliep optimaal. Het is weer een duur voertje geworden. Ik kijk niet naar de prijzen van de granen en zaden, maar naar de duiven. Als die zich optimaal voelen en beter tot hun recht komen, voel ik me ook goed. En voor de rekenaars onder u: tel eens op wat je zo aan bijproducten geeft in de ruiperiode. Dan ga je nog schrikken. Een goede ruiperiode gewenst.

Willem Mulder,

Gepensioneerd Voedingsadviseur bij Matador diervoeders.

• Volgende