- woensdag 19 december 2018
Wat was het afgelopen dagen aangenaam. Het leek wel lente. Op het duivenhok was daar evenwel niets van te merken. Want hoe reageerden de duiven? Werden die opgewonden en paarlustig?
Absoluut niet. En waarom niet? De dagen zijn te kort. Hoe anders is dat half februari als de dagen duidelijk gaan lengen. Dan mag het nog zo koud zijn, de duiven worden paarlustig. Zoals eerst ook vooral eksters en eenden en nadien andere vogels. Heel de natuur lijkt te ontwaken. Vogels worden vrolijker. Wat dit te betekenen heeft?
Niet de temperatuur maar licht en donker beïnvloeden de hormonen van duiven en andere levende wezens met betrekking tot de rui en paarlust.
AL GAUW
Al gauw gaan de meeste weer koppelen. Ooit ging dat hier probleemloos zonder bij te lichten. De duiven kwamen wel twee dagen later op eieren maar wat dan nog? Daarom dacht ik even dat dat lichten overbodig was. Maar hoe fout was dat. Want nadien nog twee keer winterkweek geprobeerd zonder voor te lichten en dat werd twee keer een afknapper. En toen wist ik het voor eens en altijd. Als je hartje winter gaat kweken is vooraf 'lichten' een must. Om de hormonen 'te prikkelen'.
Wanneer beginnen? Zo’n dag of tien voor het koppelen. In die peperdure lampen waarmee men adverteert en die veel beter zouden zijn geloof ik niet. Met het ouder worden ben ik trouwens in steeds minder gaan geloven. ‘Het zal wel’ denk ik vaak als ik weer eens iets nieuws hoor. Uiteraard de lichten geen dag langer aan laten dan nodig is, zeker niet bij de vliegers. Je zou de eerste niet zijn die een seizoen om zeep helpt voor het begonnen is. Best stop je met lichten als de duiven op eieren zitten en dan natuurlijk niet van de ene dag op de andere. Het licht aanlaten tot pakweg 23.00 uur en dan ineens de lampen uit is vragen om ongelukken. Duiven zullen de verkeerde bak in vliegen met alle gevolgen van dien. Koppel je ‘pas’ rond 1 februari dan hoef je niet te lichten. Zowat een eeuw lang was de klassieke koppeldatum voor vliegduiven 1 of 2 februari. Toen werd ook niet gelicht.
VERDUISTEREN
En verduisteren? Wanneer, hoe veel uren en hoe lang moeten jongen verduisterd worden? Dienaangaande hebben de Nederlanders 15 jaar meer ervaring dan de Belgen. Aanvankelijk werd verduisteren daar niet al te serieus genomen maar toen men de rui niet meer kon remmen door cortisone had men in Belgie geen andere keus dan de Nederlanders na te volgen, dus ook verduisteren.
Ik beheerste dat destijds, door vallen en opstaan, zo tot in de puntjes dat ze de week na onze grote Nationale Orlerans in de rui vielen. Echte winter jongen (eind januari gespeend) die men na half augustus niet meer speelt hoef je overigens helemaal niet verduisteren.
BIJ GESTELD
Verder hebben velen dat verduisteren in de loop der jaren wel bijgesteld. Eind januari, direct na het spenen dus, beginnen doen er nog weinigen. Je mag zelfs wachten tot in maart.
Bij de tweede en derde ronde ligt dat anders, die verduister je best meteen na het spenen. Dat betekent maximum 10 uur licht. Wanneer die 10 uur vallen, op welk tijdstip van de dag je dus begint en ophoudt heeft geen belang. Handig te weten voor mensen die inzake tijd gebonden zijn vanwege bijvoorbeeld werk.
TOT?
Tot wanneer je moet verduisteren is afhankelijk van je manier van spelen. Stop je half of eind augustus dan kan je rond 1 juni stoppen. Of zelfs iets eerder. Zijn daarentegen de vluchten in september nog belangrijk, met name de 'nationals' in Belgie? Dan mag je ongeveer een maand later stoppen met verduisteren. Eind juni of zo iets, op enkele dagen steekt het niet. Nadien is het tegenwoordig mode om bij te lichten. Ik schrijf ‘mode’ omdat meerdere goede liefhebbers twijfelen of het wel zoveel nut heeft als verondersteld. Je zou eigenlijk moeten vergelijken, een hok bij lichten en een niet. Pas dan kan je een gefundeerd oordeel vellen.
NIET VERDUISTERD
Overigens zijn er nog altijd liefhebbers die hard spelen zonder te verduisteren.Stickers Donkers met name. Het betreft veelal pure vitesse spelers. Hun duiven gaan wekelijks mee, soms zelfs op woensdag en dat remt de rui ook. Verder spelen die mannen veelal nest en verkleinen ze de jongen. Aldus blijven ze een maand langer ‘in de pluimen’. Speel je in het najaar halve fond of kleine fond met jongen dan kan je toch maar beter verduisteren. Doe je dat niet, dan word je weg gespeeld.
OUDE
Sinds enkele jaren worden ook oude steeds meer verduisterd. Het kwam opnieuw overwaaien vanuit Nederland. Zoals verduisteren van winterjongen geen noodzaak is als je half augustus stopt met spelen, zo heeft ook verduisteren van oude geen zin als je die in juli en later niet meer speelt. Doe je dat wel dan verduister je die ook best. Lang hoeft dat niet te zijn, een week of zes volstaat. Van begin maart tot half april of vanaf half maart tot einde april.
VREEMD
Nogal wat liefhebbers spelen tegenwoordig totaal weduwschap, dus zowel doffers als duivinnen. Wat daarbij opvalt is dat duivinnen over het algemeen zo veel beter zijn dan doffers. Voor kampioenen als Gaston v d Wouwer en Willy Daniel was dat zelfs reden om alleen nog duivinnen te spelen. Liefhebbers die ‘totaal’ spelen en verduisteren kregen het idee dat het een averechts effect heeft op de doffers. Die zouden, vanwege dat verduisteren, juist minder presteren, terwijl met duivinnen het juist omgekeerd lijkt.
Er zijn er die uitstekend spelen met duivinnen die de ganse dag in een donker hokje achter een gordijn zitten opgesloten. 'Fieneke' van Vervoort, een van de beste duiven die er ooit vloog, zat heel de dag in het donker. Die zag het daglicht alleen als ze trainde.
TOT SLOT
Overigens zal weinig van bovenvermelde voor de kampioenen nieuw zijn. Maar voor hen zijn artikels als deze niet bestemd, wel voor de overgrote meerderheid. Daaronder de velen die geen kampioen zijn maar dat graag willen worden. Die verdienen aandacht. Want als we die, de gewone man dus, verliezen, verliezen we duivensport.
