Gerard Dekker
- donderdag 17 oktober 2019
Op de internationale ochtendlossingen vervliegt de ZLU jaarlijks een aantal nationale kampioenschappen. De meest in het oog springende mag de Nationale Marathon genoemd worden. Dat kampioenschap wordt over vier vluchten verspeeld en wel Agen oud, Barcelona, Marseille en Narbonne. Op elke vlucht telt de beste prijs die door de 1e of 2e duif van de inkorflijst is behaald. Wie met die vier prijzen het hoogste puntentotaal scoort is de winnaar.
De duivenaccommodatie in Bavel.
Vanaf rechts zitten achtereenvolgens de kwekers, jarige vliegers,
meerjarige vliegers, jongen en late jongen.
In het Nederlandse fondwereldje is de naam B. Jansen en Co bepaald geen onbekende. Al vanaf 1992 wordt er op het Bavelse erf sterk gepresteerd op de grote fond en is het oog daarop ook volledig gericht. De naam B. Jansen en Co is echter voor die tijd aangenomen toen vader Bart Jansen op hetzelfde erf nog de duivensport bedreef en daarbij bijgestaan werd door schoondochter Helma en zij staat voor de toevoeging ‘co’. En Bart en Helma waren fanatieke programmaspelers. Vader Bart kwam in 1991 te overlijden. Als 16-jarige knaap was zoon Fran Janssen op dit erf met de duivensport begonnen en als men weet dat hij nu 70 jaar jong is dan kan men uitrekenen dat dit 54 jaar terug is en wel in 1965. In de latere jaren kreeg Fran ook andere interesse en kwam de duivensport bij hem op een lager pitje te staan terwijl zijn vader intussen de smaak te pakken kreeg. Fran heeft altijd een voorliefde voor de grote fond gehad en ging in de jaren ’80 al met een groepje liefhebbers uit de buurt regelmatig naar het café van Jan Theelen in Buggenum om daar gezellig over de duivensport te praten en ook fondduiven aan te schaffen. Op het eigen erf bouwde Frans het eigen carrosseriebedrijf van zijn vader verder uit terwijl hij in die tijd ook ernstig rugklachten kreeg. De nodige operaties en periodes dat hij immobiel was heeft hij over de jaren gehad en gekend. En in 1991 werd het bedrijf verkocht. Een ware opsteker was het winnen van de 9e nationaal St. Vincent in 1992. Dat was in de sector zuid tegen 27.296 duiven en zulk een deelname steekt schrik af tegen de 12.070 duiven die de vlucht in 2019 over heel Nederland aan de start kreeg. Ten tijde van St. Vincent 1992 lag Fran zelf in het ziekenhuis en tot 1994 kwam hij zelfs helemaal niet meer op de duiven hokken en was de verzorging volledig in de handen van Helma. In die jaren werd ook het oog op de ZLU-vluchten gericht en in 1995 werden op Pau de prijzen 3 en 20 gescoord met twee zusjes. De duivin die de 20e nationaal Pau won scoorde de twee jaar daarna de 16e en 17e nat. Perpignan. Een ware topper dus die uit een Theelenduivin van 1988 werd gekweekt en zij is een dochter van de ‘450’ en zij is ook de moeder van de legendarische ‘10’ van Jan Theelen. De vader werd aangekocht als jonge duif van Frans van Peperstraten uit Oude Tonge en hij was een zoon van zijn ‘Barcelona’ Deze ‘Zoon Barcelona’ en ook de ‘Zoon 03’ van Frans vanPeperstraten vormen met de vele Theelenduiven de basis in Bavel. In de jaren ‘90 kwam er ook goed contact met Cor de Heijde uit Made tot stand en zijn soort is vanaf die tijd ook een prominente plaats in de fondkolonie van Fran en Helma gaan innemen. Fran en Cor hebben over de jaren ook regelmatig aan samenkweek gedaan en zo werd januari 1998 mede de duivin die in Bavel de 3e nationaal Pau vloog in Made bij Cor de Heijde gestolen.
Winnende duiven
Welke duiven hebben voor Fran en Helma Janssen de titel ‘Nationale Marathon 2019’ in de wacht weten te slepen?
Agen oud: NL15-1794261 prijs 326 tegen 5214 d.
Barcelona: NL15-3534516 prijs 665 tegen 4119 d.
Marseille: NL16-3618150 prijs 18 tegen 2735 d
Narbonne: NL15-3534522 prijs 91 tegen 3829 d
Barcelona: NL15-3534516 prijs 665 tegen 4119 d.
Marseille: NL16-3618150 prijs 18 tegen 2735 d
Narbonne: NL15-3534522 prijs 91 tegen 3829 d
Op Agen was het een duivin die de punten pakte en zij vertrok op jongen van 3 dagen De ‘261’ is een laat jong van 2015 en zij werd geschonken aan H. van Nijnatten uit Breda en ze kwam weer terug nadat haar moeder verspeeld werd en moest toen overgewend worden. Op Barcelona was het een doffer en de ‘516’vertrok op jongen van 9 dagen. Op Marseille was het ook een doffer en de ‘150’ die in het laat werd geboren en hij ging de mand in op eieren van 11 dagen nadat hij eerder van Pau gemist had. Op Narbonne pakte dan weer een duivin de punten en de ‘522’ ging op jongen van drie dagen de mand in. En die laatste stand is voor Fran favoriet voor duivinnen en van een koppel kan hij dan de doffer een week later korven op jongen van rond de 10 dagen. Op alle vier de vluchten greep de 1e-getekende de marathonpunten. Op Barcelona en Narbonne werd tevens de 2de-getekende in de prijzen gepakt en met 6 op 8 en 5590 punten zijn Fran en Helma Janssen 2e geworden in het klassement met de acht getekenden na Paulssen en zoon uit Roosteren die er 7 pakten met 6284 punten. In Bavel wordt alles op nest gespeeld en er is een afdeling met 18 koppels van twee jaar en ouder en een afdeling met zo’n 12 koppels jaarlingen. Het hoofddoel zijn de ZLU-vluchten terwijl ook alle middaglossingen van de afdeling worden gespeeld. De jaarlingen doen de laatste middaglossing Bergerac of de middaglossing daarvoor en dat was in 2019 Cahors. De eerste vlucht van het seizoen was St. Vincent en daarop werd best gestart met 6 van de 10 in de prijzen. De vliegers worden altijd tussen 20 en 27 maart gekoppeld en brengen dan 1 of 2 jongen groot en vanaf een bepaalde leeftijd van het jong brengt de doffer alleen eentje verder groot en gaat duivin apart met eventueel het andere jong. Met het oog op de eerste grote-fondvlucht wordt er herkoppeld om de beoogde duiven op een gewenste neststand te krijgen. De eerste ZLU-vlucht was in 2019 een tegenvaller met 5 mee en geen priis terwijl internationaal nog twee prijzen werden gescoord. Vier stuks van het vijftal waren echter na de prijzen (nationaal) in korte tijd wel thuis. Op de volgende ZLU-vluchten werden achtereenvolgens 1 van de 3 op Agen oud, 4 van de 5 op Barcelona, 1 van de 4 op St. Vincent, 2 van de 4 op Marseille en 2 van de 5 op Narbonne in de prijzen gepakt. De afsluitende Perpignan was zoals de openingsvucht Pau ook een tegenvaller met 9 mee en geen prijs (internationaal wel één prijsduif). Voornoemde H. van Nijnatten uit Breda steekt regelmatig een helpende hand toen in Bavel en doet dat ook als het echtpaar Jansen op vakantie is. Voorheen waren ze club genoten en lid van de p.v. de Baronie in Breda. Nadat die club werd opgeheven is H. van Nijnatten lid van de grote club in Oosterhout geworden en werden Fran en Helma lid van de club in het eigen Bavel.
Jaarling
Over de jaren hebben Fran en Helma Janssen op Barcelona prachtige uitslagen weten neer te zetten. Een waar hoogtepunt is Barcelona 2013 geweest. Wat een uitslag werd toen neergezet! Met 5 mee werden toen de prijzen 34, 53, 91, 264 en 330 tegen 6909 duiven gewonnen. Kan (haast) niet beter en mooier zou je zeggen. De laatste jaren waren de prestaties op Barcelona beduidend minder en dat is 2019 weer naar de goede kant omgebogen. Met 5 mee werden de prijzen 376, 480, 665 en 703 tegen 4129 duiven op de Spanje-vlucht gescoord. En bij de eerste duif op de uitslag is na het zien van de ringnummer de nodige verwondering ontstaan en zijn er vragen gesteld. We zien immers als ringummer ‘8-3813733’ achter de prijswinnende duif staan. Maar op Barcelona mogen toch geen jaarlingen worden gekorfd en heeft de combinatie B. Jansen en Co. dat onopgemerkt wel kunnen doen? Nee, hoor want op de uitslag staat niet het hele ringnummer en bij de betreffende duivin begint die met ‘08’ en niet met ‘18’. En ja ze is in 2008 geboren en kreeg niet later een oude ring aan. Op 11-jarige leeftijd flikte ze dit dus nog! Over de jaren ’13-’15 werd ze tot 5e beste Barcelonaduif gekroond na het winnen van de nationale prijzen 34, 737 en 37. Eerder had ze al de 1157e Barcelona gewonnen en bovendien won ze ook een jaar de 267e nat. Narbonne. In 2011 werd ze niet gespeeld omdat ze gewond was. Na 2015 werd ze gestopt en in 2016 verbleef ze bij Cor de Heijde in Made voor samenkweek. In 2017 werd in Bavel uit haar gekweekt en begon het leggen moeilijker te gaan en legde ze een aantal kleinere eitjes. In 2018 werd eerst nog aangezien of ze wilde leggen maar toen dat over bleek te zijn besloot Fran in mei haar naar het vlieghok over te plaatsen. Versneld werd ze ingespeeld en ging weer naar …. Barcelona. Van Barcelona 2018 arriveerde ze juist te laat om prijs te winnen. Vanwege haar prima conditie in de hand en thuiskomen van oefenvluchten besloot Fran haar afgelopen seizoen weer op Barcelona te spelen. Zodra de doffer gaat zitten nadat het tweede ei in het nest is gelegd gaat ze ook broeden en ze werd zo op kleine jongen op Barcelona gekorfd en ze vloog dus op 11-jarige leeftijd een prijs 1 op 10. En in de hand is ‘Nadine’ nog steeds top. Ze voelt zijdezacht en vol aan terwijl men het borstbeen en de stuitjes amper voelt. Fran Jansen kweekte haar uit de ‘Blauwe Barcelona’ van 1999 die zelf vier prijzen op Barcelona vloog en totaal 8 ZLU-prijzen scoorde. Hij is grotendeels van het Theelensoort met zonen van de ‘03’ en de ‘Barcelona’ van Frans van Peperstraten aan de basis. De moeder van ‘Nadine’ was van 2005 en haar vader stamde uit twee topvliegers in Bavel en wel de ‘Marseille’ (1996) en de ‘Perpiganduivin’ (1993) en haar moeder kwam van Cor de Heijde.
Rechts zien we de duivin ‘Nadine’ die in de rui is en die in 2019
op 11-jarige leeftijd nog een prijs 1 op 10 op Barcelona wist te winnen..
In 2006 veranderde er flink wat op het erf van Fran en Helma Jansen. Het eigen grote woonperceel werd in een nieuwbouwproject betrokken dat door de bouwfirma van Cor de Heijde werd uitgevoerd. Het grootste deel van het eigen perceel werd verkocht en de (bij)gebouwen daarop waaronder de duivenhokken werden afgebroken en een nieuw duiven hok plus een grote garage werden op he einde van het ‘nieuwe’ erf gebouwd. Dat duivenhok werd naar de eigen wensen en inzichten door het bouwbedrijf van Cor neergezet. De hokken hebben roosters als vloer en daardoor valt de mest in een vrij diepe bodem die twee keer per jaar wordt geruimd en dat gebeurd door twee neven en wel Dirk en Pim Ermens. Toen het oude hok was afgebroken moest het nieuwe hok heel snel worden klaargemaakt om de duiven een onderkomen te geven. In het hok zou nog een afzuigsysteem en schuiven in het plafond worden gemaakt maar daar was geen tijd meer voor. In februari 2006 kwamen de duiven op het nieuwe hok en dat jaar presteerden de duiven gelijk geweldig daarop op de grote fond. Toen na het seizoen Cor vroeg of de voornoemde zaken nog moesten worden aangebracht zei Fran dat het niet meer nodig was omdat als de duiven zo weten te presteren het hok wel goed moet zijn. Toen het de laatste jaren minder ging qua prestaties werd door anderen wel geopperd of het hok wel goed zou zijn. Frans antwoordde daarop dan: ‘Het kan het hok niet zijn want daarop is eerder al heel goed gepresteerd. Nee, het ligt aan het manneke!’l En daarbij refereert Fran aan het feit dat hij over de jaren vaak met zijn gezondheid getobt heeft en regelmatig zelf de duiven niet meer goed kon verzorgen. De gedachte heeft vaak gespeeld om met de duivensport te stoppen maar het was altijd Helma die hem overtuigde dat niet te doen en het beter voor Fran was om op dit vlak ook actief te blijven. Tegenwoordig wordt er in Bavel puur op nest gespeeld terwijl er voorheen ook met een ploeg weduwnaars op de grote fond werd gespeeld. Echter met weduwnaars en nestduiven is men per dag nog meer tijd kwijt met het uitlaten en de twee ploegen nestduiven kunnen nu twee maal per dag in het seizoen gezamenlijk trainen. En die tijd van verplicht trainen (met de vlag) wordt naar de fondvluchten toe geleidelijk verhoogd. Dit jaar zaten er ook een aantal dagfondduiven bij de jaarlingen en die zijn op die discipline ook gespeeld. Fran vertelde dat dit geen echt succes was maar op de laatste dagfondvlucht had hij met 1 mee wel prijs. De dagfond werd ook gespeeld om de eigen club te steunen en dat is p.v. de Bavelse Zaterdagvliegers die in Bavel een eigen lokaal heeft. Zoals de naam als aangeeft was de club ooit onderdeel van de Nederlandse Bond van Zaterdagvliegers (NBvZ) en die bond werd in de jaren ’20 van de vorige eeuw opgericht om de clubs en liefhebbers te verenigingen die om principiële redenen niet op zondag met duiven wensten te spelen. Het kerkdorp Bavel ligt ten zuidoosten van Breda en maakt onderdeel van de gemeente Breda uit evenals Prinsenbeek, Teteringen en Ulvenhout. Bavel telt ruim 8.000 inwoners en het aantal duivenmelkers is er de laatste 10 jaar flink gedaald zodat de plaatselijke club moeite heeft om het hoofd boven water te houden. Bekende liefhebbers op de grote fond die ook in Bavel wonen zijn Piet Schellekens en Wim de Leeuw.
Marseille
Een vlucht waarop Fran en Helma Jansen al vaak hebben weten te pieken is Marseille. Over de jaren hebben ze maar liefst drie verschillende duiven gehad die op Marseille tot beste asduif bij de ZLU zijn gekroond. De doffer de ‘Marseille’ van 1996 werd in 2001 1e asduif Marseille over 4 jaar en in 2002 over 5 jaar. De ‘Rode Marseille’ van 2001 is ook een doffer en hij werd in 2007 1e asduif over 3 jaar met de 24e Marseille ’05, 117e Carcassonne ’06 en 103e Irun in 2007. De derde ware uitblinker op Marseille is de duivin NL11-3020374 geweest en zij werd in 2018 uitgeroepen tot 1e asduif over 4 jaar. In 2019 kreeg zij plaats op het kweekhok en daar had Fran de grootste moeite haar goed gekoppeld te krijgen en slechts twee bevruchte eitjes was de ‘buit’ in een heel jaar. In 2019 werd op Marseille ook de vroegste ZLU-prijs gespeeld en wel met prijs 18 tegen 2735 duiven en dat resultaat werd door de ‘150’ van 2016 neergezet en hij vloog in 2018 de 603e St. Vincent ZLU en hij stamt uit twee kinderen van de Barcelonaduivin ‘Nadine’ en zij hebben verschillende vaders. De ‘522’ won voorgaande jaren twee kopprijzen op middaglossingen met de 13e Perigueux tegen 4921 duiven en de 44e Agen tegen 6379 duiven. Haar vader was van 2009 en zelf ook een goede vliegers. Als we naar de afkomst van de vliegers kijken dan zien dat alle vliegers overgroot- of overgrootouders hebben die in de jaren ’80 of ’90 bij Jan Theelen zijn gehaald. In de jaren ’80 zaten de Theelenduiven in de kweekren zonder dat er echt gericht uit gekweekt werd omdat het programmaspel nog het hoofddoel was. Tijdens mijn bezoek benadrukte Fran Jansen regelmatig dat Jan Theelen hem fondspeler heeft ‘gemaakt’ en over de jaren heeft hij altijd goed contact met de ex-kastelein behouden. Vele jaren kwam Jan Theelen naar Bavel om de (kweek)koppels te komen samenstellen. Vorig jaar wipte Jan met Piet Kuypers nog even aan toen ze naar de crematie van Flip Steketee uit Yerseke waren geweest. Buiten duiven van Cor de Heijde is er lang geen ander bloed door Fran Jansen bijgehaald. Het enige andere bloed zijn vier duiven van Jos Pepping geweest die verwant zijn aan zijn ‘Kraskweker ‘ en ‘Waggeltje’. Deze duiven moeten zich echter nog in de kweek bewijzen. In 2020 hoopt Fran de stijgende prestatielijn te kunnen doorzetten en ziet daar zeker kansen op. Volgens echtgenote Helma heeft Fran het met zijn duiven weer echt naar zijn zin en dat is natuurlijk een goed teken. En een goede of betere eigen gezondheid helpt daar natuurlijk wel flink bij.
Ad van Gils