Wat de boer niet kent, dat eet hij niet

Regelmatig krijg ik via het internet vragen om meer informatie over prebiotica en probiotica. Voornamelijk over wat dit eigenlijk behelst. Ik heb zo geleerd dat het voor veel mensen toch nog onbekend terrein is, ook al lijk je de woorden tegenwoordig overal tegen te komen. Maar het kan ook zijn dat dit mij opvalt, omdat ik me met de materie bezig houd.

Antibiotica

In het verlengde van de pre- en probiotica wil ik de antibiotica plaatsen. Antibiotica werden in de beginjaren van hun ontwikkeling aangeprezen als wondermiddelen die de bacteriën wel eens zouden uitroeien. Zelfs de overheid was er zo enthousiast over dat ze de antibiotica in het veevoeder liet stoppen om de varkens, kalveren en kippen beter te doen groeien. Iets waar ze in deze tijd, waarin ze het gebruik van antibiotica drastisch wil helpen beperken, natuurlijk liever niet aan herinnerd wenst te worden.

Antibioticum betekent anti-leven. Het is een groep van stoffen die de oorspronkelijke anti-biotica bevatten zoals de penicilline, maar ook chemotherapeutica zoals doxycycline. Veel antibiotica hebben net als chemotherapeutica die in de kankerbestrijding worden gebruikt, bijwerkingen. Zo zijn er bijvoorbeeld middelen die doofheid kunnen veroorzaken. Maar een werking van al deze middelen is er altijd, namelijk de afdodende werking op bacteriën. Logisch, want daar zijn ze ook voor ontwikkeld. Wat in dit verband belangrijk is om te begrijpen, is dat er ontzettend veel verschillende soorten bacteriën zijn. Als we die voorstellen als een zak van 5 kg suiker, dan is slechts een mespuntje van deze suiker te beschouwen als het aandeel van de ziekmakende varianten onder de bacteriën. Dat maakt deze daardoor niet minder belangrijk en gevaarlijk, maar het geeft de verhouding aan tussen de ziekmakende bacteriën en de overige. Bij die overige bacteriën zijn er heel veel die heel nuttig zijn. Zowel in de voedingsmiddelenindustrie, maar ook in de darm van mens en dier. De darmflora bestaat uit een groot aantal verschillende goedaardige bacteriën die samen eraan bijdragen het lichaam gezond te houden. Ze leven vredig samen met de gastheer (mens of dier).

De gevolgen van Antibiotica

De antibiotica vallen bij gebruik ook deze goede darmbacteriën aan en uit onderzoek door een vooraanstaande bacterioloog uit New York is vastgesteld dat door iedere kuur met antibiotica drie soorten bacteriën blijvend uit de darmflora verdwijnen. Nu zal een kuur antibiotica de balans die er in de darmflora bestaat, niet gelijk doen omslaan, maar geregeld uitbundig en onnodig gebruik van deze middelen zal uiteindelijk toch zijn tol eisen.

Doordat de goede bacteriën onder druk komen te staan door het gebruik van antibiotica, kunnen schadelijke bacteriën hun kans gaan grijpen. Maar niet alleen bacteriëen, ook gisten als Candida albicans of Aspergillus fumigatus willen met plezier de opengevallen ruimtes op vullen. Bij duiven is bijvoorbeeld gebleken dat de kuren tegen paratyfus die daar ingeburgerd zijn, soms averechts werken, zodat de duivenmelkers die eigenlijk geen problemen hadden voor het kuren, enkele maanden na een kuur met antibiotica (zgn. preventieve kuur) juist deze problemen over zich afroepen. Bovenstaande leert dat we verstandig met het gebruik van antibiotica dienen om te gaan. Op die manier kunnen ze de levensreddende middelen blijven die het behoren te zijn.

Voedingsstoffen

Niet alleen de antibiotica vormen een aanslag op de darmflora. Jarenlang gebruik van bestrijdingsmiddelen en kunstmest hebben weliswaar de productie van de voedingsgewassen tot ongekende hoogten opgekrikt, maar diezelfde middelen hebben bijgedragen aan een vermindering van de nuttige bodembacteriën op het land in de grond. Deze bacteriën zijn heel belangrijk voor de opname van essentiële voedingsstoffen in de planten en de granen.

Het is dan ook niet vreemd dat de afgelopen decennia de gehaltes aan deze belangrijke voedingsstoffen gedecimeerd zijn. Dat zijn verontrustende ontwikkelingen, waar weinig over gesproken wordt. Begrijpelijk, immers dit geeft roering en verstoring van de markt. Kind van de rekening is de consument (mens, dier) die langzaamaan (relatieve) tekorten aan essentiële micronutriënten kan krijgen waardoor stilzwijgend ziekten zich ontwikkelen. Deze ziekten worden dan met medicamenten dragelijk gehouden, terwijl de oorzaak oorspronkelijk gelegen is in een deficiënte voeding. Voeding is een ontzettend belangrijke factor binnen de preventieve gezondheidzorg. Een zwaar onderschatte factor.

Aan de basis van een goede gezondheid staat dan ook een goede darmwerking en een goede darmflora.

Gezonde darmflora: gezond mens en dier

Zoals hierboven is uitgelegd, zijn er zeer veel factoren die de darmflora van mens en dier continue bedreigen en belagen. Dit heeft soms grote gevolgen voor mens en dier. Mens en dier met een zwakkere darmwerking/flora zullen eerder uit de boot vallen en ook eerder klinische ziekten ontwikkelen. Preventieve gezondheidszorg zou zich dan ook en vooral moeten richten op een gezonde darmwerking.

Waarom probiotica en prebiotica?

Dit inzicht heeft geleid tot studies die aantoonden dan probiotica en prebiotica kunnen bijdragen aan een betere darmwerking en zo de darmflora kunnen ondersteunen. Prebiotica is in dit verband te beschouwen als de voeding voor de goede darmbacteriën. Te denken valt hierbij aan stoffen als Inositol en FOS (fructo-oligo-sachariden). De probiotica zijn in vele soorten en maten te koop en zijn vaak varianten van lactobacillen (melkzuurbacteriën).

De ontwikkelingen staan niet stil en zo wordt meer en meer duidelijk dat bepaalde combinaties van goede darmbacteriën, bepaalde gisten en andere goede bacteriën een stevige samenwerking kunnen aangaan die de gezondheid van de gastheer sterk kunnen bevorderen. De competitie met schadelijke bacteriën wordt aangegaan. Daarnaast is er sprake van een herstel van de darmflora in de richting zoals deze oorspronkelijk bedoeld is, maar die door de belastingen uit de omgeving en industriële producten niet langer aanwezig is. Gebruik van deze combinaties laat een herstel van de constitutie zien zonder gebruik van medicijnen.

Succes, Peter Boskamp

• Vorige
• Volgende