https://youtu.be/KSYsngtxgAE

We hebben de laatste tijd weer veel contact met duivenliefhebbers die zoekende zijn naar verbetering betreffende de huisvesting van hun duiven. Verleden week hebben we hier nog enkele prominente toppers op bezoek gehad, die hun hok ook willen gaan veranderen in een zgn.”van Zon hok”.

We mogen ondertussen stellen dat het “van Zon hok”een groot succes is geworden. Iedereen die een “echt” van Zon hok heeft is daar razend enthousiast over en dat werkt weer aanstekelijk voor anderen. Enkele jaren terug heeft Jos Voortman (Koerier duivenfilms) een film op de markt gebracht over dit type hok en deze film is een heel groot succes geworden.

In deze film probeer ik het principe van dit hok uit te leggen zodat mensen een soort handleiding hebben als ze hun hok willen gaan veranderen. Er is op duivenmarktplaats ook een rubriek waarin Wim Willemse uit Hengelo heel veel info heeft gepubliceerd omtrent de bouw van dit type hok. En er zijn ondertussen ook professionele hokkenbouwers die het “van Zon hok” principe toepassen in hun nieuw te bouwen hokken.

Ik heb jaren terug al voorspeld dat mijn verluchtings principe de hele markt gaat veroveren en er over een aantal jaren weinig andere hokken meer zullen worden gebouwd. En dan praat ik niet over mega hokken maar over gewone tuin duivenhokken.

Alle conventionele duivenhokken schieten namelijk gewoon te kort wat betreft hun verluchting en dat geeft gezondheidsproblemen. Deze problemen zijn vaak van wisselende aard en het weer (wind) ligt daar vaak aan ten grondslag. Medicatie moet dan uitkomst brengen en dan zien we even verbetering maar daarna weer hetzelfde negatieve gezondheidspatroon.

Bijna alle conventionele duivenhokken waar tegenwoordig nog wél op wordt gepresteerd zijn voorzien van “uitbouwen”. Daar bedoel ik mee een soort grote spoetnikachtige bakken met een open voorkant. Deze liefhebber heeft dan vaak (on)bewust een oplossing gevonden voor zijn slechte verluchting.

Door die aanbouw bak creëert men zuurstof door middel van beluchting. Een goed belucht hok functioneert net zo goed als een goed verlucht hok. Toch moet men heel voorzichtig zijn met beluchten want daar zitten enkele addertjes onder het gras.

Met moet om de warmte vast te houden (als het tegen de avond afkoelt) namelijk de ramen/deuren weer sluiten. En dan zijn we weer afhankelijk van de niet goed werkende hok verluchting en spannen we het paard weer achter de wagen.

Ook hoor ik dat liefhebbers de ramen dag en nacht open laten staan.

Dat is ook met vuur spelen en kan alleen goed gaan als we warme nachten hebben zonder ochtendnevel. Want alle duiven die vanuit een volière en of een openstaand hok worden gespeeld lopen terug in conditie als ze een paar uur in de ochtendnevel hebben vertoefd.

Voor diegene die niet weten wat ochtendnevel is, een kleine uitleg.

Je hebt bijvoorbeeld een gezellig avondje in je tuin achter de rug en zit met vrienden nog wat na te genieten. Zo rond een uur of één stappen de laatste vrienden op en ga je ook slapen. De volgende morgen wil je al weer vroeg naar je duiven en rond een uur of 6 ben je weer present in je tuin. Het is nog wat fris en je besluit je vest te aan te doen, die daar een paar uur over een stoel heeft gehangen. Terwijl je je vest pakt blijkt hij twee keer zo zwaar te wegen dan normaal en hij blijkt gewoon zeik nat te zijn. Dat vest heeft namelijk ochtendnevel over hem heen gehad.

Soms wordt in de vroege ochtend uren de luchtvochtigheid zo hoog dat in een paar uur zo’n vest doordrenkt is met water zonder dat er daadwerkelijk sprake is van mist. Als dat één of meerdere keren gebeurt vlak voor het inkorven, is dat behoorlijk negatief voor de vorm van de duif. Een duif heeft namelijk warmte nodig om in vorm te komen en geen klamme kou. Dus loop je weer het risico op onregelmatige prestaties. Een goede verluchting is dus voor postduiven (die moeten presteren) te prefereren boven een beluchting.

Overdag genieten mijn duiven ook van een 100% beluchting maar zodra hier alles dicht gaat als het afkoelt zitten mijn duiven in een geweldig verlucht hok.

Ik kreeg verleden week nog een leuke vraag. “Hoe voel je of een duivenhok een goede verluchting heeft”? Mijn antwoord is dan steevast. ”Als je in je hok net zo lekker en ontspannen koffie kunt drinken als dat je hier aan de tafel doet, dan heb je een goede verluchting.

Maar meestal probeer ik als ik op een duivenhok kom weer zo snel mogelijk buiten te komen. Zeker als er dan ook nog wat duiven gepakt moeten worden. Dan krijg je het in enkele minuten Spaans benauwd door alle opdwarrelende stof. Als je dan bedenkt dat we onze duiven hier het grootste gedeelte van hun leven aan blootstellen dan hoef je geen wetenschapper te zijn om te begrijpen dat dit funest is voor hun gezondheid.

Martin.

In oktober 2014 schreef ik over een hotel voor duivenliefhebbers waar ik in september van dat jaar verbleven had. Dat betrof destijds Hotel Jägerklause van Gernot Jäger in de Duitse plaats Schmalkalden. Een kleine 8 jaar later was ik weer te gast in een hotel van een duivenliefhebber die jaarlijks veel duivenliefhebbers in zijn hotel ontvangt. Ook dit keer was ik weer in Duitsland, maar nu in Willingen, een plaats die vooral door veel Nederlandse wintersporters bezocht wordt. Het was wederom een interessant bezoek en vandaar deze keer een column over de 45 jarige Ingolf Schinze, eigenaar van het appartementenhotel Haus am Stryckweg.

Dit hotel is al 100 jaar in het bezit van de familie en zoals gezegd wordt het veel bezocht door duivenliefhebbers. Hoofdzakelijk door Duitsers, maar ook Oostenrijkers en enkele Nederlanders en Belgen weten zijn hotel te vinden. Sommige liefhebbers komen hier al tientallen jaren. De meesten komen na het vliegseizoen, maar ook in de zomermaanden komen er regelmatig duivenliefhebbers die de actieve sport niet zelf meer bedrijven. Zij wachten dan vrijdags met Ingolf de duiven van de vluchten op als onderdeel van hun vakantie. Ook wordt een bekende One Loft Race, de Upland Derby, in de buurt van Willingen gehouden. Een aantal van de deelnemers aan deze OLR boekt dan een kamer bij Ingolf om de finale bij te kunnen wonen. Alle 26 plaatsen in het hotel zijn in die periode dan door duivenliefhebbers bezet. Voor hen organiseert Ingolf een barbecue, wat elk jaar een hele gezellige happening is.

Ingolf is vanaf 1993 actief in de duivensport. Tot diens overlijden in 2011 was dit samen met zijn vader. Daarna is hij zelfstandig verder gegaan. Vanaf 2004 was de bemoeienis van Ingolf met het duivengebeuren geleidelijk al steeds groter geworden. In de periode tussen 2004 en 2014 werden vele bezoeken aan kampioenen in binnen en buitenland gebracht. Enerzijds was dit om te investeren in duiven met een topafstamming en anderzijds om de hokken te zien en ideeën op te doen om zelf een nieuw hok te bouwen. Tot 2014 werden van vele bekende tophokken duiven aangeschaft. Daarna nog mondjesmaat en kwam de versterking vooral via ruiling en samenkweek met liefhebbers uit de regio en bezoekers van zijn hotel.

De resultaten zijn vanaf 2014 steeds beter geworden wat echter niet wil zeggen dat er samen met zijn vader ook geen mooie resultaten zijn behaald. Mooie herinneringen uit de tijd met zijn vader, zijn er onder andere aan kinderen en kleinkinderen van de "Oude 8"‎, een doffer van Delbarafkomst die aangeschaft werd bij Hans-Georg Fischer. Meer dan 2 decennia lang wonnen zijn nazaten in groot verband vele kopprijzen. Ook met nazaten van de ‎‎"Dolle 181",‎‎ wiens afstamming terugging naar de originele Wieden duiven, werden geweldige prestaties neergezet op de (vaak zware) vluchten vanuit oostelijke en zuid-oostelijke richting. Mede door het veranderen van vliegrichting verdwenen deze duiven geleidelijk aan steeds meer naar de achtergrond en van zowel de “Oude 8” als van de “Dolle 181” zijn er inmiddels geen nazaten meer. Waar nog wel wat verre nazaten van zitten is van de duiven van zijn leermeester Harry Tamsen die tussen 2000 en 2010 zijn hok kwamen versterken. De basis van zijn huidige stam duiven is echter voornamelijk gelegd tussen 2004 en 2014 met duiven van onder andere de combinatie Fuchs & Wolf, Reinhard Meijer, Marcel Wouters (lijn de Leeuw en de Ad), Adolf Rüsseler, Heinz Hilleke (duiven van Willy Daniëls), Rainer Leisegang en nog enkele andere liefhebbers. In de stambomen van deze duiven zien we vooral veel duiven van de gebroeders Janssen, Flor Vervoort, Marcel Wouters en Rainer Püttmann terugkomen.

Ingolf heeft de laatste jaren voornamelijk met jonge duiven zijn mooiste prestaties behaald. Zo won hij afgelopen jaar onder andere het 1e jonge duivenkampioenschap regionaal tegen 260 liefhebbers. Toch wil hij zichzelf niet persé een jonge duivenspecialist noemen, al geeft hij toe daar aardig mee uit de voeten te kunnen. Hij wijt het minder presteren met de oude duiven voornamelijk aan het oude hok en de plaats waar het stond. Sinds begin dit jaar staat er echter een nieuw hok volledig gebouwd naar de inzichten die hij heeft verkregen tijdens diverse hokbezoeken aan grote kampioenen. Het hok staat ook op een andere plaats in zijn tuin omdat gebleken is dat onder zijn oude hok wateraders liepen. Op basis van een expert op dat gebied werd de plaats bepaald van zijn nieuwe hok. De resultaten op dit nieuwe hok met de oude duiven zijn zeer veelbelovend. Dit eerste jaar op het nieuwe hok werden er al twee eerste prijzen gespeeld, wat daarvoor al jaren niet meer was gebeurd. De jonge duiven leveren hun prestaties op oude hokken die begin jaren zestig zijn gebouwd en nog steeds goed voldoen, vooral bij hoge temperaturen.

Ingolf geeft aan dat hij veel waarde hecht aan een grote natuurlijke gezondheid en wil daarom zo min mogelijk medicatie gebruiken. Hij selecteert dan ook streng op gezondheid. Wel worden sinds 2017 de duiven ingeënt tegen pokken nadat een uitbraak hiervan hem in dat jaar een aantal duiven en een kampioenschap kostte. Ook vindt hij het heel belangrijk dat de duiven bij zijn systeem van verzorging passen. Vandaar dat er de laatste jaren dus nog maar weinig wordt bijgehaald en als hij dat al doet moet het iets zijn dat afstamt van zijn eigen duiven gekruist met topduiven. Volledig vreemd bloed wordt niet rechtstreeks ingebracht. Omdat er steeds meer liefhebbers slagen met de nakweek van bij Ingolf aangekochte duiven, komen er van de succesvolste nazaten regelmatig ook weer jongen naar Willingen die op deze manier weer 50 % vers bloed inbrengen.

Zo’n 10 jaar geleden is Ingolf begonnen met jonge duiven te schenken aan liefhebbers die een overnachting in zijn hotel boekten. Het is een actie die min of meer op dezelfde manier werkt als de bekende duiven-meubelformule van Eijerkamp. Duivenliefhebbers die een overnachting boeken krijgen een jonge duif van het kweekhok van Ingolf. Dit zijn dan voornamelijk jonge duiven van de 3e en 4e ronde maar ook wel jonge duivinnen die gespeeld zijn in hun geboortejaar, daar Ingolf alleen met doffers speelt. De liefhebbers komen het jaar erop vervolgens hun jonge duif ophalen en boeken weer een overnachting of meerdere. Vaak komen ze dan met een bevriend liefhebber die vervolgens ook weer een jonge duif kado krijgt. Op deze manier hebben al heel wat duivenliefhebbers het hotel van Ingolf gevonden. Het mes snijdt aan twee kanten want steeds meer liefhebbers slagen met de nakweek van de bij Ingolf aangekochte duiven en deze kopen vervolgens vaak weer jonge duiven bij Ingolf. Daarnaast komen er van de succesvolste nazaten dan regelmatig ook weer jongen naar Ingolf zijn kweekhok.

Tot slot kan ik iedere duivenliefhebber aanraden om een korte vakantie in Willingen door te brengen in Haus am Stryckweg bij Ingolf Schinze. De omgeving is sowieso prachtig. Geïnteresseerden verwijs ik graag naar zijn website http://www.haus-am-stryckweg.de/

Uitnodiging Oost–Brabant Manifestatie 2023

Zaterdag 4 november 2023

Aanvang 13.00 uur en gepland einde ca. 19.00 uur

Zalencentrum ’t Zand Bestseweg 52, 5688VP Oirschot

Beste sportvrienden.

Hierbij nodigen wij alle leden van uw vereniging met hun partner uit voor onze jaarlijkse manifestatie.

Deze uitnodiging is net als vorig jaar bestemd voor ALLE leden van de vereniging. De kampioenen van de vereniging welke gehuldigd worden, worden door ons afzonderlijk benaderd. De overige leden van uw vereniging welke ook graag de manifestatie bezoeken KUNT U ZELF INVULLEN.

Aan u het verzoek om na te gaan welke personen er aanwezig zullen zijn en dit op het formulier te noteren en het UITERLIJK 18 Oktober 2023 te retourneren. Graag uw leden erop wijzen dat, indien men zich opgeeft, dit een verplichting geeft, omdat ons het aantal geplande buffetgangers in rekening wordt gebracht!

Martin van Zon - Krimpen a/d Lek - Keurder en Adviseurs-2

Het is ruim 10 jaar geleden dat ik de vorige column schreef in deze serie over keurders en adviseurs in de duivensport. Deze column schreef ik destijds over Bennie van Dijk en die column is tot op heden veruit mijn best gelezen column zo lang als ik met de-duivencoach.nl actief ben.  Dat zal niet alleen met het onderwerp keuren en adviseren te maken hebben , maar ook zeker met de persoon. Bennie heeft veel te vertellen en heeft velen die tobden  met hun hok en de gezondheid van hun duiven het plezier in hun hobby weer terug gegeven met zijn adviezen. Dat laatste geldt ook voor de hoofdpersoon van deze column; Martin van Zon uit Krimpen aan de Lek. Net als Bennie geeft Martin adviezen over hokken (Zijn van Zonhokken staan inmiddels bij vele liefhebbers) maar ook op het gebied van selecteren en koppelen heeft Martin een grote faam. De video’s die de Koerier heeft gemaakt en waarin Martin uitleg geeft over de uiterlijke kenmerken van een goede postduif, zijn door duizenden postduivenliefhebbers bekeken.

Martin is 74 jaar en speelt zo’n kleine 60 jaar met duiven.  Hij is met de duivensport opgegroeid, daar zijn vader, een oom en ook zijn grootvader, postduiven hadden. In zijn tienerjaren had Martin dezelfde interesses en liefhebberijen als de meeste tieners en kwamen de duiven zeker niet op de eerste plaats. Martin ging op zijn 19e zelfstandig wonen en vanaf dat moment pakte hij de duivensport op met duiven van zijn vader. Hij maakte direct een bliksemstart, want met een handjevol jaarlingen werd vrijwel alles gewonnen wat er te winnen viel. Zelfs op Nationaal Orleans jonge duiven werden dat jaar vroege duiven gedraaid. Iets wat vele clubgenoten voor onmogelijk hadden gehouden. Tot op de dag vandaag speelt Martin op kampioensniveau mee. Aansprekende overwinningen en kampioenschappen zijn er de afgelopen 50 jaar veel geweest waaronder het winnen van een auto op Nationaal Bergerac.  Toch had er volgens Martin nog veel meer  in gezeten wanneer hij een minder turbulent en bewogen leven zou hebben geleid. In zijn leven was niet altijd tijd en ruimte om zich voor de volle honderd procent voor de duivensport in te zetten.

Mooie herinneringen zijn er volop. Zo schreef Richard van Stel ooit in het NP Orgaan het volgende over Martin zijn prestaties; “Om in deze prestigieuze rubriek “Nadoen” vermeld te worden, zal je van goede huize moeten komen, behalve Martin van Zon, want die staat er bijna elke week in.”  Wanneer er zo iets over je geschreven wordt, geeft dat uiteraard veel voldoening. Desgevraagd geeft Martin aan dat hij nog steeds veel voldoening uit de duivensport haalt, al zijn er ook ontwikkelingen in de duivensport waar hij zich aan stoort. Op zijn website en in zijn blogs valt daar genoeg over te lezen. Martin; “Ik zit in een sterke club waarvan diverse leden Teletekst kunnen pakken. Als je in zo’n club een paar keer per jaar de eerste vliegt, geeft dat op zich al veel voldoening. Maar ik ga de komende jaren erg hard mijn best doen om mijn prestaties op afdelingsniveau verder te verbeteren. Ik heb hiervoor al een aantal investeringen gedaan. Maar als ik ergens duiven weet te zitten die mij verder zullen brengen om dit doel te verwezenlijken, ga ik die ook halen. Ik heb er alles voor over om mijn stam op een hoog niveau te houden.”

Martin steekt zijn mening niet onder stoelen of banken. Maar daarnaast gaf hij in gesprek met mij ook meermaals aan dat hij beslist open staat voor de mening van iemand anders en graag van anderen leert. Ik vroeg Martin daarom of hij wel eens terug komt op een eerdere stelling of standpunt.  Martin; “Ik noem dat niet terugkomen op een eerder standpunt maar je mening bijstellen. Want natuurlijk heb ik mijn mening over bepaalde zaken in de loop der jaren wel eens bijgesteld.  En ik probeer ook regelmatig iets uit. Zo heb ik dit jaar voor het eerst mijn oude duiven verduisterd en heb ik jaar ook met een ploeg onverduisterde jongen gespeeld. Ik zie een groot verschil  in gedrag tussen de niet verduisterde en de verduisterde jongen. Niet verduisterde jongen trekken veel eerder en langer weg en zijn levenslustiger. Ook houdt je niet verduisterde jongen gemakkelijker gezond.  Verduisterde jongen worden geremd in hun ontwikkeling. Later leren kan zeer zeker (door schade en schande), maar dat gaat dan  ten koste van in potentie goede duiven. Door een gebrekkige ontwikkeling worden te veel goede jonge duiven verspeeld. Dergelijke inzichten verkrijg je niet door koppig vast te houden aan een bepaald systeem of overtuiging, maar door je open te stellen en zaken uit te zoeken en uit te proberen. Een wijs man zei ooit; “Hij is waarlijk meester die nooit ophoudt leerling te zijn.” Dat is mijn lijfspreuk en Ik leer gelukkig nog iedere dag bij.”

Over duiven keuren en koppelen heeft Martin een duidelijke visie. Hierover heeft hij in een film van de Koerier (104) een begrijpelijke uitleg gegeven. In mijn optiek is dit een selectiemethode die zijn vruchten afwerpt. Deze methode komt vrijwel 100 % overeen met mijn eigen methodiek en ik ben er van overtuigd dat wanneer je dit gedurende enkele jaren toepast, de kwaliteit van je duiven in grote stappen vooruit zal gaan. Maar niet iedereen zal dit in dezelfde mate in de vingers krijgen.  Het vergt namelijk een groot onderscheidingsvermogen en een zeer goed geheugen, maar daarnaast ook zeer veel inzet en tijd.  In mijn optiek is slechts 1 % van alle duivenliefhebbers in ons land in staat om met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid een duif op de juiste waarde te kunnen beoordelen. Onder de 99 % die deze vaardigheid niet bezitten zijn er verschillende liefhebbers die nogal eens kritiek uiten op duivenkeurders / selecteurs. Ik vroeg Martin hoe hij hier tegenaan kijkt en hoe hij met deze kritiek omgaat. Martin; “Ik maak me niet druk om dergelijke kritiek. Er zijn veel belangrijkere zaken om me druk over te maken en dat zijn geen zaken die met de duivensport te maken hebben. Deze kritiek komt overigens zelden van kampioenen. Deze  hebben meestal  wel respect. Het zijn vooral de mensen die niet mee kunnen komen die kritiek uiten en daarbij is dan meestal sprake van afgunst en jaloezie.”

Martin heeft zeker een punt dat jaloezie en afgunst beslist een rol zullen spelen bij een bepaalde groep liefhebbers die niets van keuren op uiterlijke kenmerken willen weten. Maar er is toch ook een andere groep die geen geloof hecht aan het keuren van duiven op vliegkwaliteiten. Zo schreef een bekende duivensportjournalist in zijn blog het volgende; “Liefhebbers die menen aan een duif te kunnen zien of het een goede is, zijn van alle tijden. Die er zich zelfs voor laten betalen ook. Sommigen menen oprecht dat ze die gave hebben, andere zijn charlatans. Merkwaardig genoeg zijn het vooral de grootste kampioenen die beweren weinig of niets van duiven te kennen.” Ik was benieuwd hoe Martin tegen een dergelijke uitspraak aankijkt. Martin; “Verstand van duiven hebben wil niet per definitie zeggen  dat je hard kan spelen met je duiven. Dat  kan je zelfs  in de weg zitten. Want zonder die kennis zal je je alleen op het spelletje concentreren.  Zelf ben ik altijd bezig met een stammetje te vormen en te verbeteren. Ik wil mijn goede vliegers en kwekers zelf kweken en alleen af en toe gericht enkele duiven bij kopen die de stam beter kunnen maken. Dat is mijn uitdaging naast het goed presteren op de zwaardere vluchten waarbij het echt op de duif zelf aankomt. De mannen die zo hard roepen dat niemand iets van een duif kent, zijn helemaal niet bezig met een eigen stam. Hun strategie is bij de kleine goed presterende liefhebbers de beste duiven te kopen. Dus veel kopen en ook veel verkopen. Over kweek strategieën hoef je het met die mannen niet te hebben, want die hebben ze niet.”

Als keurder en selecteur bezoek je  veel liefhebbers, kom je op veel hokken en wordt er veel advies aan je gevraagd. Bennie en ik hebben daarbij de ervaring dat er veel fouten worden gemaakt uit gemakzucht, of dat de betreffende liefhebbers te druk zijn met andere zaken waardoor belangrijke zaken over het hoofd worden gezien. Adviezen worden door zulke liefhebbers dan meestal ook niet opgevolgd. Ik vroeg Martin of hij dat herkende. Martin; “Ik herken dat niet. Maar dat is misschien wel regio gebonden. De liefhebbers die de kantjes er van af lopen zie je steeds minder en hier in de regio zeker niet. Die zullen er elke week onderdoor gaan en dat houdt volgens mij niemand vol. De duivensport is daar veel te duur voor. Natuurlijk maak ik ook wel mee dat mijn adviezen soms niet worden opgevolgd. Ik wil iedereen helpen maar als ze het niet in zich hebben en fout na fout blijven make, is het een keer afgelopen. Ik ga geen water naar de zee dragen.“

Tot zover Martin van Zon over zijn visie en ervaringen als keurder en adviseur. Zie ook zijn website http://martinvanzon.com/

Het is niet de eerste of de tweede keer dat ik dit onderwerp behandel. Aanleiding is het onderzoek van de Urdaneta City University (UCU).  Daar zijn testen gedaan over de veerkwaliteit  en komen uit op een ruw eiwitgehalte van 25%. Dat heeft u kunnen lezen in Het Spoor van vorige week. Ruivoer voor duiven zou lang niet voldoen aan deze waardes. Tenminste, ik ken geen enkel soort duivenvoer met dergelijke waardes qua ruw eiwit. De vraag is dan ook of deze universiteit uitgaat van de juiste gegevens. 

Achtergronden.

Allereerst even duidelijkheid over de dieren die getest zijn. Dat waren kippen, eenden en kalkoenen. Het zijn productiedieren die gehouden worden voor het vlees of voor de eieren. Daarvoor is wel “onderzoeksgeld” beschikbaar. Een vreemd onderzoek eigenlijk. Mensen die wel eens op een productie boerderij komen met tienduizenden kippen, zien geen kippen met een prachtig verenkleed. Het eiwitgehalte in het voer is zo hoog, dat er een goede eiproductie is. Gemiddeld hebben we het dan over 14% tot 17% ruw eiwit. Maar mooie kippen heb ik daar nooit gezien. Ook niet in de vleesindustrie. Kale konten en hier en daar een veer zie ik dan….. Productie is hier het toverwoord, niet het uiterlijk. Alleen kwekers van sierkippenrassen zijn daar mee bezig. 

Een volwassen legkip weegt over het algemeen toch al gauw een kilo’tje of 4. Vleeskuikens doen er 6 – 8 weken over om bij AH in de diepvriesvak verzeilt te geraken. Heb je al eens gekeken hoe die er vlak voor het slachten uit zien? Kalkoenen hebben tussen de 5000 tot 6000 veren met een lengte tot wel 22 centimeter. Ze kunnen gemakkelijk een gewicht bereiken van 17 tot 26 kg. Je kunt je wel voorstellen, dat daar heel wat eiwit voor nodig is, mocht je die dieren willen houden om een mooie veerstructuur te verkrijgen.

Sierduiven.

Zeker bij sierduiven is de veerkwaliteit erg belangrijk. Nou heb je sierduiven die nog geen 200 gram wegen en sierduiven die gemakkelijk 2 kg halen. Zit er dan ook verschil in het voer voor deze verschillende rassen? Jazeker wel. Om een optimaal mooi verenkleed te ontwikkelen krijgen de zware rassen en de rassen met grote lange veren een voer met een hoger eiwit gehalte. Voor de kleine duifjes ligt het ruw eiwitgehalte op ongeveer 14% en de grote rassen met veel veren op 16,5% tot wel 18%. We moeten dus ook kijken naar het gewicht en naar de veerlengte. Je kunt niet zomaar alles op een grote hoop gooien en zeggen: we hebben 25% ruw eiwit nodig. Verschillen wilde Aziatische fazanten die een geperste korrel krijgen met 16% eiwit, krijgen een eiwit vergiftiging. Deze fazanten staan nog heel dicht bij de natuur en hebben veel minder eiwit nodig. Dit in tegenstelling tot enkele rassen slacht eenden, kippen en fazanten. Ook dat is een punt van aandacht. Ook onze duiven staan nog heel dicht bij de natuur en zijn niet of nauwelijks gedomesticeerd.

Aminozuren.

Eiwit bestaat eigenlijk uit allemaal aminozuren. Er zijn wel 20 verschillende aminozuren. Je hebt niet essentiële en essentiële aminozuren. De laatste groep kunnen de duiven zelf niet aanmaken en moeten uit het voer worden gehaald. Bij verschillende dieren is de behoefte steeds weer anders. Voor duiven zijn methionine en lysine de belangrijkste aminozuren. Bij kippen kijken we altijd naar Methionine en Cystine in een bepaalde verhouding. Bij honden, katten, paarden en schapen is dat weer anders. Je kunt dus niet zomaar alles op een grote hoop gooien en zeggen: zo zit dat.

Een duif is geen kip.

Omdat een duif van 400 gram geen kip is en ook geen kalkoen, moeten we uitgaan van onderzoek die gedaan is bij duiven. Postduiven. Welke universiteit is daar veel mee bezig? Dat zijn o.a. de universiteiten van Gent België, Guelph in Canada, Frankfurt en Hohenheim Degussa in Duitsland.  Je mag gerust weten, dat ik me niet bezig houdt met productiedieren die wij op ons bord krijgen, maar met postduiven. Vooral de Universiteit van Hohenheim Degussa heeft veel onderzoek gedaan naar eiwitten voor postduiven. De 10 essentiële aminozuren die samen een optimaal eiwit vormen en die duiven nodig hebben. Deze  universiteit heeft exact de behoeftes  voor duiven per aminozuur aangegeven. En wat blijkt? Er is bijna in elke mengeling een tekort aan Methionine en ook vaak aan lysine. Laten dat nou net de belangrijkste aminozuren zijn! Ik heb de waardes van alle granen, peulvruchten en zaden in een Exel rekenbestand staan.  Duiven hebben volgens de universiteit 0.30% Methionine nodig en 0.60% Lysine. Een verhouding van 1 : 2. Alle andere verhouding doen afbreuk aan de opneembaarheid ervan. Vele ruimengelingen komen niet verder dan 0,22% tot 0,24%. Dan heb  je een tekort van 20% tot 25%.....

Hoe worden eiwitten in het lichaam opgenomen?

De aminozuren worden via de darmwand opgenomen in het bloed. Via hart en spieren komen deze in de lever terecht, die van deze aminozuren een lichaamseiwit probeert te maken. Daarvoor heeft de lever wel alle essentiële aminozuren nodig. Vergelijk het met een spel kaarten. Als u wilt klaverjassen, en er ontbreekt b.v. de ruiten boer, dan kunt u het spelletje wel weggooien. Dan valt er niet te kaarten. Daarvoor moet het spel compleet zijn. Zo gaat het ook met de aminozuren. Vetzuren en Biotine  helpen de aminozuren bij de omzetting van eiwitten. Vet is het transportmiddel van eiwit. Des te beter deze in de mengeling zijn afgestemd, des te betere omzetting van eiwitten plaats vindt. Veel eiwit en weinig vet in de mengeling werkt dus niet of onvoldoende.  

Darmperistaltiek.

Voor het opnemen van eiwitten moet er een goede darmwerking zijn. Voer met eiwit wat hoog opneembaar is ( zoals korrels en meel) hoeft de darm niet veel aan te doen en gaat er dan ook snel doorheen. Gevolg is dat vaak een deel ervan niet wordt opgenomen. Je krijgt een luie darm.  Eiwitten zijn populair voedsel voor pathogenen ( zoals het geel) en dan worden degelijke “opruimers” in  het dier actief.  Om een goede darmwering te krijgen, dienen we de voeding vezelrijk te maken. Dan moeten de darmen harder werken (darmperistaltiek) en dan worden de voedingsstoffen veel beter in het bloed opgenomen. Bij kippen wordt ook wel roodsteen gegeven om die voeropname darmwerking te vertragen.

Ruw eiwit en benutbaar eiwit.

Het ruw eiwit gehalte van peulvruchten is behoorlijk hoog. De duiven kunnen echter uit peulvruchten  met een ruw eiwitgehalte van 22% slechts 7% opnemen. Dus kun je wel spreken van een slechte eiwit benuttig.  Er gaan dan 15% verloren. Niet geloven? Voer maar eens alleen maar erwten en kijk hoeveel stront er in het hok ligt. Deze moeten worden afgebroken en  belasten de duif voor een bepaalde tijd. Een hoog ruw eiwitgehalte op een etiket van een zak voer of op een folder zegt dus helemaal niets over de werkelijke waarde van een voer. Dat is toch wel heel opmerkelijk…..

Koolzaad en raapzaad hebben bijvoorbeeld ook een hoog ruw eiwitgehalte, namelijk 20% waarvan 19,3% benutbaar of opneembaar eiwit is voor een duif. Je zou zeggen: erwten eruit en raapzaad erin.   Maar zo eenvoudig ligt de zaak niet. Koolzaad en raapzaad bevatten weer het giftige blauwzuur en vullen daarnaast de darmen niet voldoende, waardoor dunne mest ontstaat. Daarom dient koolzaad en raapzaad, even als andere zaden die dit blauwzuur bevatten maar beperkt in voermengelingen voor te komen. Het  is vooral zoeken naar de optimale balans tussen de componenten. Eiwitten zitten  niet alleen in peulvruchten, ook in vetrijke zaden zitten veel eiwitten. Deze zijn duidelijk veel beter opneembaar of benutbaar. Tja, 25% ruw eiwit kan zo zijn samengesteld, dat de belangrijkste aminozuren nog steeds onvoldoende in de mengeling zitten. Het zegt dus helemaal niets. Opmerkelijk?

Biologische waarde en bijproducten.

We moeten in veel gevallen daarom bijproducten geven om de tekorten aan te vullen. Maar ja… wat zijn de tekorten en welk product moeten we geven? Whey eiwit komt van de kaas bereiding en is heel hoogwaardig. Het wordt ook heel goed opgenomen door de duiven. Optimaal is echter ei-eiwitpoeder. Een ei wordt gezien als een natuurlijk product met een optimaal eiwit. Dat wordt gezien als een biologische waarde van 100 ( eigeel + eiwit samen). Whey eiwit heeft nog een hogere biologische waarde: 130 - 136 en peulvruchten een lage waarde van 35 – 40. Een wereld van verschil dus!! Whey eiwit is dus nog hoger in biologische waarde dan ei-eiwit ( 2,1% : 4,5% methionine : Lysine), maar de Methionine verhouding is niet helemaal juist. In whey eiwit is Lysine verhoudingsgewijs te hoog ( 1 :3 ), waardoor Methionine minder goed wordt opgenomen. Ei-eiwit staat het dichtst bij onze duiven. Melkeiwit (poeder) is ook hoogwaardig. Je moet echter wel oppassen dat je niet te veel geeft. Dat levert dunne mest op. Dat komt door de lactose in melkeiwitten. Kom je boven de 4%, krijg je dunne mest bij de duiven.

Eivoer.

Ook dat wordt veel gebruikt in de duivensport en ook bij sierduiven.  Het eiwit gehalte is niet zo hoog als je zou verwachten; rond de 17% - 22%. Dat komt omdat het samengesteld is uit meerdere componenten. We vinden daarin vaak beschuitmeel, biscuit, sojameel, garnalen, hennep, onkruidzaad, lijnzaad, honing, granen, negerzaad, zaden, suiker, honing, mineralen, oliën en vetten, plantaardige eiwitproducten, vruchten , gist en soms ook wel insecten of miereneieren. Ik zie dus geen eieren in de samenstellingen staan, wat je wel zou verwachten. Zeker goed om te geven als je het ook vers houdt. Koop geen grote zakken want de vetten kunnen oxideren en dan ben je verder van huis.

Ruivoer.

Voor mij was het indertijd wel een uitdaging om een ruivoer  (Super Rui) te maken dat wel aan alle  waardes voldoet. Dus met de optimale verhouding van eiwit en vetzuren in een juiste balans. Dat lukte met de juiste gegevens van de Universiteit Hohenheim. Er zijn ook enkele mengelingen op de markt die ook de juiste waardes bereiken door een  I.C. korrel toe te voegen. Maar de duiven zullen dan wel al die korreltjes moeten opeten, anders kloppen de verhoudingen niet. Een goed ruivoer met het juiste opneembare eiwit kan daarom 16% ruw eiwit hebben maar wel de juiste verhouding opneembare aminozuren methionine : Lysine ( 0.30% : 0.60%).

Transportmiddelen van eiwit.

Om eiwit naar de cellen te vervoeren, hebben we een vervoersmiddel nodig. Een van de belangrijkste transportmiddelen zijn vetzuren. Er moet daarom een goede balans zijn tussen eiwit en vet. Heb je veel eiwit in het voer en weinig vet, dan komt er veel te weinig van dat eiwit op de juiste plek terecht. Let daar maar eens op. Zie je een ruivoer met 16% ruw eiwit en 4% vet? Vergeet het maar. Gaat niet werken.

Conclusie.

Ik vind het prima als universiteiten onderzoek doen waarbij de kwaliteit van leven van dieren kan verbeteren. Maar we moeten geen appels met peren gaan vergelijken. Niet alles wat goed is voor een kip of een paard, is ook goed voor een duif. Mijn voedingsleraar Horst Collenberg zei altijd al als er weer een wetenschappelijk rapport werd gepubliceerd: oh……hebben we weer wat niets ontdekt? Mooi. Dat zullen we dan eerst maar eens even in de praktijk van alle dag uittesten. En zo is het ook. Laat je niet zomaar van alles aanpraten. 

Willem Mulder.

Tel: 06-48717475

E-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

We zijn afgelopen week begonnen met het selecteren op andere hokken, zoals we dit al zoveel jaren gedaan hebben. Maandag was ik in Noord-Brabant en dinsdag in Zuid-Holland en op beide adressen heb ik een 100 duiven gekeurd en dat is meer dan genoeg om goed gefocust te kunnen blijven. Ik ben dan ook helemaal afgebrand als ik naar huis toe rijd.

We hebben verleden jaar dan ook besloten om te stoppen met het selecteren bij nieuwe liefhebbers. Voor vrienden en mensen waar ik al jaren kom maak ik nog een uitzondering maar ook dat ga ik afbouwen. Het gaat uiteindelijk steeds ten koste van mijn eigen duiven. De energie en tijd die ik steek in andermans duiven steek ik dan helaas niet in mijn eigen duiven.

Ik vind selecteren een serieuze zaak en dan hebben alle duiven die ik keur voldoende aandacht nodig om te kunnen besluiten over hun leven of dood. Met slechte duiven ben ik binnen 3 seconden klaar, met top duiven vaak nog iets sneller, maar het gros hangt daar ergens tussen in en die vragen om meer aandacht. Als je die middenmoot niet voldoende aandacht geeft ga je als keurder regelmatig absoluut de fout in. Vandaar dat ik met 100 duiven aan mijn limiet zit en ik niet geloof dat je er meer serieus kan keuren op een dag.

We zijn de rest van de week hier thuis aan het selecteren geweest en hebben de toekomstige vliegduiven nu bij elkaar in 2 hokken zitten. Alles heerlijk bij elkaar op zitjes en die kunnen nu vast wennen aan hun nieuwe hok. Ik las van de week op Facebook een advies van een bekende duivenliefhebber om alles direct na de vluchten te scheiden. Daar ben ik het totaal niet mee eens en sterker nog, dat is het domste wat je kunt doen.

Ik zal het uitleggen: als je direct de duiven gaat scheiden en het is van dit mooie najaarsweer zoals vandaag, dan zijn veel duivinnen binnen enkele weken met elkaar gepaard. Dat heb je vaak niet door, omdat als je komt voeren alles driftig door elkaar loopt. Maar als je met mooi weer naar je hok sluipt dan zie je vaak dat duivinnen al met elkaar liggen te kroelen.

En geloof me als ze 3 weken op weduwschap staan dan weten ze elkaar direct weer te vinden. Het succes van totaal weduwschap valt en staat met het goed gepaard blijven van je koppels en dat verkloot je door duiven vroeg te scheiden. Hier blijven ze altijd tot 2 weken voor het koppelen bij elkaar. Je kunt ze dan ook veel makkelijker af en toe loslaten.

Vandaag hebben we de kwekers geselecteerd voor 2024. Ook die zitten allemaal (wel gescheiden door tralies) in het kweekhok. We gaan dinsdag beginnen met de jaarlijkse paratyfus kuur en dat blijkt ook altijd een grote rui stimulans te zijn. Alhoewel er nu al enkele jaarlingen rondlopen als geplukte kippen zal het binnen een week helemaal raak zijn en vliegen de veren en slagpennen om mijn oren.

De duiven hebben in deze tijd extra aandacht nodig omdat er een gigantische inspanning geleverd moet worden om de rui goed te doorlopen/ondergaan. Ze mogen dus niets te kort komen in deze periode. Ik kan me nog herinneren dat vroeger op het platteland gesproken werd over de rui ziekte bij kippen. “De kippen leggen nu geen eieren want ze hebben de rui ziekte”, een uitspraak die ik nog steeds heb onthouden. Dat had dus alles te maken met het feit dat de kippen het in de rui periode zwaar hadden. Veel zwaarder dan iedere dag een ei produceren.

We moeten dus zorgen dat onze duiven niets te kort komen tijdens de rui. Duiven die haperen en niet goed ruien zullen ook matig presteren het daarop volgende jaar. Duiven die wel goed ruien en volop broekpennen gooien zullen beter presteren. Als de grootste rui voorbij is en er alleen nog wat laatste pennen verwisseld moeten worden gaan we alles enten tegen paratyfus en zijn we in principe klaar voor het nieuwe seizoen.

Het zogenaamde stille seizoen is dus zeker geen periode waar we minder aandacht aan onze duiven mogen besteden. Het succes van het nieuwe seizoen hangt dus volledig af van onze zorg, tijd en aandacht tijdens de rui. Zonder een perfecte rui sta je dus al op een flinke achterstand in het nieuwe seizoen.

Martin.

Een onderwerp dat ik er voor dit blog uit wil lichten is nut en noodzaak van een bad. Het valt mij op dat er nog best veel liefhebbers zijn die hun duiven niet op regelmatige basis een bad verstrekken. Redenen die hiervoor genoemd worden zijn meestal tijdgebrek, ze hebben in het hok geen mogelijkheid zonder dat de hele vloer nat wordt of zien het nut er niet van in. Het belang van minimaal 1 x per week een bad is echter noodzakelijk voor het behoud van een kwalitatief goed verenpak. Op zich is het best vreemd dat veel duivenliefhebbers wel belang hechten aan zaken als goede voeding en gezondheid, maar het verenpak van hun atleten verwaarlozen. Dat duiven hun vleugels nodig hebben om te vliegen zal geen enkel weldenkend mens betwisten. Maar vleugels bestaan immers voornamelijk uit veren. Hoe kan het dan toch dat er zo weinig aandacht voor de kwaliteit van het verenpak is? Dat de duif tijdens het vliegen zoveel mogelijk rendement moet zien te halen met zo min mogelijk energieverbruik zal echter niemand betwisten. Dus een duif met een vuil, stroef en beschadigd verenpak zal meer energie nodig hebben om het tempo bij te houden van duiven met een schoon, zacht en compleet verenpak. Het is niet voor niets dat in de schaats- en wielersport zoveel aandacht is voor verlagen van de luchtweerstand onder andere door aanpassingen aan de kleding.

Een duif besteed ook veel tijd aan het verzorgen van zijn verenkleed. Met hun snavel zijn ze voortdurend in de weer om hun veren te verzorgen. Niet alleen verwijderen ze met hun snavel vuil tussen hun veren vandaan, maar ook smeren zij vet uit hun stuitklier over de veren. Deze stuitklier bevindt zich aan het eind van de rug waar de staart begint en produceert een vettige substantie. Dit smeersel zorgt er voor dat hun pluimen waterafstotend, stevig en slijtvast blijven. Daarnaast kleeft hierdoor het poeder dat van de dekveren en donsveertjes afkomt aan de veren. Dat poeder speelt net als het vet een belangrijke rol bij de waterafstotendheid van het verenpak. Wanneer de kans bestaat dat de duiven tijdens de vlucht regen zullen tegenkomen, is het niet verstandig om korter dan twee dagen van te voren nog een bad te verstrekken. Het beschermlaagje van vet en poeder wordt door het bad deels verwijderd en er is gemiddeld zo’n twee dagen nodig om een nieuw beschermlaagje op te bouwen.